Total Pageviews

Sunday, December 28, 2014

Mathematics Tricks

mathe.jpg

Zofatena kan hlauh leh mi nawlpuiin a kan thiam loh em em Mathematics trick chi hrang hrang ilo tarlang teh ang.

Trick No-1
☀ Number engpawh sawm (10) hnuai lam i rilru in chhinchhiah rawh.
☀ I number chhinchhiah kha a double in chantir rawh. ( Eg :- i no chhinchhiah kha 5 anih chuan 10 a ni dawn a nih chu).
☀ Chumi chhuakah chuan 6 belh rawh.
☀ A chhuak chu 2 in sem (divide) leh rawh.
☀ Chumi chhuak chuan a tira i rilru a number i chhinchhiah kha paih (subtract) leh rawh.

A number lo chhuak chu 3 a ni ngei ang?

Trick No-2
☀ I rilru in number chhinchhiah leh rawh le.
☀ I number chhinchhiah atang chuan 1 han paih leh phawt teh.
☀ Chumi chhuak chu 3 in han puntir leh teh.
☀ Chumi hnuah 12 han belh leh pawp teh.
☀ A chhuak chu 3 in sem(divide) leh rawh.
☀ A chhuak ah chuan 5 belh leh rawh.
☀ Khami number lo chhuak khan a tira number i chhinchhiah kha paih rawh.

A number lo chhuak chu 8 ani em?

Trick No-3
☀ I rilru in number engpawh chhinchhiah leh rawh.
☀ 3 in han puntir phawt teh.
☀ 45 han belh leh la.
☀ A chhuak chu han double tir leh la (Eg:- 60 ni ta se 120 ani tawh dawn a nih chu)
☀ Chumi chhuak chu 6 in sem rawh.
☀ Chumi chhuak chuan a tira number i chhinchhiah kha paih leh rawh.

A number lo chhuak chu 15 a ni em le?

Trick No-4
☀ Digit thum nei number, a number inang si engpawh chhinchhiah rawh ( Eg:- 222 emaw 333 emaw 444 etc)
☀ A digit i chhinchhiah kha belh rawh(Eg:- i chhinchhiah kha 333 anh chuan 3+3+3)
☀ Digit thum i chhinchhiah kha a chungchiaha kan sawi belh chhuak khan sem(divide) leh rawh.

A number lo chhuak chu 37 a ni em le?

Trick No-5
☀ Digit khat number pahnih i rilru in chhiah rawh (Eg:- 9 leh 3)
☀ I chhinchhiah number atang khan i duh zawk zawk kha a double in chantir rawh.
☀ Chumi chhuakah chuan 5 belh rawh.
☀ A chhuak chu 5 in puntir leh rawh.
☀ A chhuak atang khan i number chhinchhiah pakhat zawk kha belh rawh.
☀ Chumi chhuak atang chuan 4 paih rawh.
☀ Chumi hnu ah 21 paih leh rawh.

Eng number nge chhuak le?
A tira i chhinchhiah number pahnih tho kha a ni ang.

Trick No-6
☀ 1, 2, 4, 5, 7, 8.
☀ A chunga number ka tarlan hi ngawi rengin lo en phawt teh.
☀ Number i duh duh 1 leh 6 inkar chhinchhiah rawh.
☀ I number chhinchhiah chu 9 in han puntir leh pawp phawt mai teh.
☀ Chumi chhuak chu 111 in puntir leh la.
☀ A chhuak chu 1001 in puntir leh rawh.
☀ Chuta chhuak chu 7 in sem rawh.

Enge lo chhuak?
I chhut chhuah ah khan a tira number ka tarlan diat diat khi a awm kim vek tih i hmu ang.

Trick No-7
☀ Digit thum number i duh duh i chhinchhiah rawh.
☀ Tichuan i number chhinchhiah chu descending order in han dah teh le.
☀ Descending order a i dah hnu kha a reverse zawngin dah leh rawh(Eg:- 653 ni ta se 356)
☀ Tichuan descending order a i dah atang khan a reverse a i dah kha paih(subtract) rawh.
☀ A answer rawn chhuak kha a reverse in dah leh la a, answer rawn chhuak nen chuan belh rawh.

Tichuan eng number nge lo chhuak le?
1089 a nih kha.

A dang la en duh tan hengah te hian Mathsisfun - Mathtips - m4maths a en theih e.

Wednesday, December 24, 2014

Mizorama Krismas Hman Hmasak Ber

10415551-611358328967978.jpg

A hmasa in hriat dàn leh chhinchhiah dàn a in ang lo a, hei pawh hi a dik ber lo mai thei ania!

Chanchinbu pakhat, 'Mizo leh Vai' tihah chuan Mizote'n Krismas kan hman hmasak ber leh kan hman dàn chu 'hetiang hian a ziak a (a inziak angin) -

'Tin, Aizawl a pawh hian Disembar 25-30 krismas chu a lo awm. Tin, sawrkar-in an hnathawk-tu-te hnenah awmni an pe; an awfis an khar a, an kai lo.
Tin, sikul mi te ho, zo sap leh sawrkar in chu mi ni atan englo an thawh lawm khan sebawng leh vawk, ser leh fu an ei.
Tin, sikul awm hnuin sikul kai-in awm-khawm-na a awm, Isua pian chanchin leh hril lawk thu an hril bik.
Tin, chumi ni banin fu leh bal-hla leh ser leh chi thlum naupan an shem.
Sap-ho Pathian biak inkhawm a awm. Sap chu mipa 4 leh hmeichhia 3 an ni. An zai theuh a, an thiam hle. Hmeichhiain hla an la zawk thin. Tin, tlai lamah mizo hmeichhia an ko khawm, ruaitheh zawhin thingpui an sem tir leh.

Tin, ruaitheh hma chhuna naupang an infiam tir a, ati thei ber chu englo an pe. A lunglen thlak e.
He mi tum hian Mizoram zaipawl intihsiak a awm a, hei hi hmasa ber a ni. Zaipawl pathum,
Tlangval zaipawl (Dala ho),
Tleirawl zaipawl (Chhingaho) leh
Naupang zaipawl (Thanga ho)te'n intihsiak chu an bei a. Tlangval zaipawlte'n pakhatna an la a ni. Zosapthara hla phuah, 'Mizo kan ni, lawm ilangin' tih hla kha.'


Masi an hman hmasak berna hi tùn hmaa, 'Hmeichhe sikul' an tih thinah khan a ni a. Tùna Synod Office bul kawt vèl hi a ni.

He mi kum hian kristiang 25/35/125 emaw chauh an la ni a. Masi hmangtu pawh mi 20 vèl chauh an ni! A hmangtu langsar te chu, Zosàp te bàkah, Khùma, Khàra, Dala, Chhìnga leh Thanga te an ni.

Masi an hmanna hmun hi tùn hma chuan ramhuai hnèna an inthawina hmun a ni thin a. Mahse, kum 1903 atang chuan bàwlpu te chhamphual ri chu, "Chungnung Berah Pathian Ropui Rawh Se.' tiin, Angel Zaipàwlte chuan an rawn luah lan tan ta a ni.

Tuesday, December 23, 2014

Christmas - Jim Reeves

christmas-wallpaper.jpg

C is for the Christ Child born upon this day
H is for Herald Angels in the night
R means our redeemer
I means Israel
S is for the star that shone so bright
T is for three wise men they who travelled far
M is for the manger where he lay
A's for all he stands for
S means shepherds came, And that's why there's a Christmas day

C - Christ Child {Chatuan a nun kan neih theihna tur a kan tan a nau lo piang a chu}
H - Herald Angels {Van angel rual zaipawl khawvel pian tirh ata khawvel a la awm ngai lo a, awm leh tawh ngai lo tur chu}
R - Redeemer {Lei leh van chhandamtu ropui chu}
I - Israel {A lo pianna Pathian hnam thlan hnam ropui ber chu}
S - Star of Bethlehem {Bethlem arsi, A ropuina puangtu, khawvel mifing ten a an chhut chhuah zawh loh, tun thlenga an la buaipui tak chu}
T - Three Wise men {Mifing pathum, Lal thar chibai rawn buktu leh thilpek hrilhlawkna ropui ni nghal rawn pe tu te chu}
M - Manger {Mihring te ngaih a tlawm tak leh hnuaihnung tak a lei leh van lal ber ni si a a lo zaln ran chaw pekna thleng chu}
A - All {Khawvel a mitin tumah bang lova kan ai a rawn awhna chu}
S - Shepherd {Mi lian ber atanga mi te ber thleng a huap zo ani tih entirtu berampu te chu}

Heng thu mawl te te a kan ngaih hian a ni Christmas hi lo ti famkim thin… in chhut chiang ve ngai em?

BigDaddy Hmahmatea
Thu Ngaihnawm Huang
Facebook


Lo ngaithla ve duh tan He Tah

Wednesday, December 17, 2014

Pathian Rin Ngam Pawimawh Zia

in-god-we-trust-quote.jpg

Mipa Tleirawl pakhat Barney hi a awm a, tlanglawn leh Adventure lampang ngaina em em mai a ni a. An in atanga hla lo te ah chuan ram ngaw tha tak mai hi a awm a, chutah chuan tlang phawkhraw tak tak te a awm a. Chu hmunah chuan a thian te nen puan In te kaih in tlang te chu an lawm thin a, nuam an ti hle thin a.

Zankhat chun Barney chu amah chauh chuan chu tlang chu lawm tumin an in atang chuan a thawkchhuak a. A lo lawn fo tawhna anih avangin a thiante pawh sawm lem lo chuan phur tak mai chuan a chhuak a. A hmun ava thlen chuan nidanga an lawn thinna lo deuh a lawn chu a chak ta tlat mai a. A ngaihtuahnaah chuan a thiante pawhin an la lawn loh anih avangin a thian te bula insawitheih nan pawh tha hle in a hria a.

Chu mi tlang lawn tum chuan a hrui leh hmanraw neih ho nen chuan a thawk chhuak a. Chumi zan ber kher chuan chhum a zing nasa em em a, engmah a hmuh that theih lova. Arsi leh thla te pawh chu chhum chuan a hliah vek a. Mahse, lawn a chak em avang chuan Barney chu lawn tur chuan a chhuak ta a.

Phur tak chuan tlang chhip lam pan chuan a lawn chho va, a thlen chin apiangah hrui a tlak dal tur in a thlung zel a. Thui fe a lawn tawh tih chuan a lung rah chu a bal ta hlauh mai a. A invuan hman tawh bawk si lova, chak tak mai hian a tlathla ta vawng vawng mai a. Thui fe a tlak thlak hnu chuan a hrui tlun, a kawnga a hren chuan a bat tang ta a. Mahse, a tlakna a san em avang chuan a hrui ah chuan a inbang hnawk a, a hnungzang ruh chu a tliak a. Na a ti em em a, a ke lam a che thei tawh bawk si lova.

A mangang chuan, "Lalpa, min tanpui rawh!" tiin a au vak vak a. Chu veleh chuan van atangin aw chuan, "Enge ka tihsak theih che?" tiin a rawn chhang a. Barney chuan tap chung chuan, "Lalpa, min chhanchhuak rawh!" tiin a chhang a. Aw chuan, "Barney, ka chhanchhuah che i duh tak tak amaw?" tiin a chhang leh a. Barney chuan rang takin, "Aw" tiin a chhang a. Chu veleh Aw chuan, "Anih chuan hrui kha zai chat rawh" a rawn ti a. Mahse, Barney chuan a ringhlel a, hrui chu zai chat duh lovin a kutin a theih ang angin a in pawt a. Vanduaithlak takin Barney chuan inpawh chhoh a tum na lamah a intauh sual a, a hliam tuar lo chuan a thi ta a.

A tuk zingah chuan a thian te tlang lawn tur chuan Barney ruang chu an va hmu a, a lo khawng vek tawh a. Feet 1 vel chiahin lei chu a lo si lo a ni.

☀ He thawnthu hian Pathian hi rin satliah ringawt lova rin tak tak a pawimawh zia min zirtir a. Barney khan hrui kha zai chat ta se chu a nunna kha Pathianin a humsak ngei anga, a tukah amah tanpui tur te pawh a tir ngei ang. Mahse, Pathian a au a, a ring zo leh si lova. Pathian a rin ngam tak tak loh na chuan a nunna hial channa a thlen ta a ni. Pathian kan biak hian a mai mai in be lo ila, tin, Pathian ah hian kan rinna hi nghat ngam ila, beisei loh thil kan nuna a rawn thlen chang pawhin Pathian kan rin tlat chuan Pathian chuan a chhia chu a tha in a rawn thlak mai dawn a ni.

Tuesday, December 16, 2014

Thihna Kawng Zawh

leming.jpg

Chi thlaha lo pung tura ruat chu ni mah ila tam lutuk leh chenna ram leh leilung zawh loh khawpa pun hi thil thalo zawng ni ngei tur ani. Tin, mihringte ai hian rannungte hian pathian rorel phung hi hrethiam zawk leh a rorelna kalha chet hi an hrehin an duhlo zawk mah emaw tih theih ani fo.

Norway rama cheng Sazu chi khat, Lemming an tih mai pawh hi danglam tak an ni. Kan sazu hriat ai hian an lian deuh a, a hmingin mei (Tail) tawi te chu an nei ve. Mawi ang reng takin an tial bawk. Anni pawh hian tam lutuk chu an tei thei der lo.

Lemming hian kum 4 danah hian 'thihna kawng zawh' hi an nei ziah thin zuk nia. Kum 1-na hi chuan chi an la inthlah chak lutuk lova, kum 2-na alo thlen erawh chuan a hma aiin an chhang a zingin an pung nasa hle tawh a. A kum 3-na a lo thlen meuh chuan nau no pawm loh lai an nei miah tawh lo ani. Tichuan an lo tawt ta lutuk a, ei tur pawh an indaih ta lova, an mang a ang ta ni ngei tur ani. A maktaduai tel telin, chenna hmun thawl deuh leh ei tur tamna deuh zawngin 'thihna kawng zawh' chu an bei ta mup mup mai thin ani.

Hetianga kawng an han zawh tawh hi chuan tlang, kham, lui, tuipui engmahin a dang zo tawh ngai lo. An hma lam panin eng hmun leh eng chungah pawh an kal hmiah hmiah mai thin ani. Tin, heng sazu hian tui tling satliah chu an hleuh thei ve bawk a, mahse tuiluang leh tuipui fawn thung erawh chu an tei thei der lo. Tichuan lui leh tuipui an lo thlen chuan maktaduai tel telin tuiah an tla hlum ta zung zung mai thin ani. A thi bang ho chu an inthlah pung leh a, a ngai tê bawkin, kum 4 danah chu 'thihna kawng zawh' chu an bei leh mai thin a ni.

American Mafia

Khawvela Organised Crime lian ber chu

The Roaring 20s:
America ram kum 1920s chho vel kha chu a boruak a pui thei teh e. Khang hun lai kha Total Prohibition an tih hun lai, zu leh a kaihhnawih thil reng reng an khap bur hun lai kha ani a, mahse helai a kan total prohibition nen hian a danglam lem lo. A ruk a zu zawrh na hmun kha a tam em em a. Drinking Dens an tih kha tamtak a awm a, hengah te hian zalen takin zu a black in an hralh chhuak a, pawisa khelhna hmun te leh nawhchizawrhna hmun tamtak a awm bawk a. Heng hmun te hi sawrkar lam chuan hre reng mahse tih theih an nei tlat lo. Hetih hun, America ram boruak sosan lai tak hi ani "The Roaring 20s" an lo tih thin chu.

Enter The Mafia:
Hetianga zu khap beh a nih chiah hian black market 'bootlegging' an tihah chuan sumdawnna hlawk tak mai a awm tlat mai. He aruka sumdawnna hlawk tak mai hi Mafia ho chuan an rawn hup ta chat mai. 1880-1914 chho vel khan an ram retheihna avangin ram tha lehzual um in Europe ram hrang hrang atang chuan mi an pem lut ruih ruih mai a. Italy atang te, Ireland lam atang te leh Russia lam atangin Juda ho te tamtak an pem lut ta a. Heng 'immigrants' an tih ho zingah hian mi thalo tamtak an in phum tel ve a, chung ho chuan pawl te siam in a ruka sumdawnna lam an khawih chho ta a. Heng ho zingah hian Sicilian Mafia, Cosa Nostra an tih bawk an mahni ramah chuan The Black Hand an tih mai ho chu rawn tel ve in America ramah chuan branch an han hawng nghal phawt mai a. An mahni hnam bil angin Unione Scicilina tih chu an han din phawt mai a.

He pawl hi Sicilian ho huapzo pawl anga din ni mahse a ruka sumdawnna inghah nana an din ani a. Reilote chhungin khawpui hrang hrangah in zar darh in 1917 ringawt pawh khan Chicago chhungah ringawt pawh inhmuhkhawmna in 38 leh member 40000 chuang an nei hman der ani. He pawla an hotu ber pakhat chu James 'Big Jim' Colosimo niin ani hian hneh takin he pawl hi a enkawl a. Pawisa khelhna hmun 'casino' tamtak siamin nawhchizawrhna hmun te leh zu dawr te a rukin tamtak an siam a. An thil tih hmulo der turin sawrkar thuneitu te lam thamna tam tak an pe a, chutianga thamna an pek ho chu an thuhnuaiah an dah nghal zel bawk a. Tichuan sawrkar lam pawhin an do hleihtheih loh pawl chak tak mai Sicilian Mafia ho din American Mafia chu a lo piang chhuak ta ani. Colosimo hi 1922 khan an pawl pui tho Frank Yale an an pawl chhung buaina avangin a kap hlum a, sawrkar lamah zung a lo kaih thuk hle hman tih a hriatna chu a thih hian sawrkar mi pawimawh thahnem tak, City Councillor 9 leh judge 3 leh, Congressmen 2 leh Senator 1 bakah mipui 5000 chuang lai a vuina ah hian an tel nghe nghe ani.

Here Comes AL CAPONE:
Frank Yale-a hi mi a ani hauh lova, suahsual rawngbawlna kawng a thurual pui tur, mi fing tak leh chhawr tlak tak si chu a melh ru ve reng a. Tichuan a mit chu Brooklyn lam chhuak, kum 14 mi lek Alphonse Capione, a thian ten Al Capone ti a an koh, an Street Gang pakhat a an hotupa pawisak neilo zet mai chungah chuan a fu ta tlat mai. Al Capone-a hi Napolitan chhungkaw rethei tak atanga rawn seilian ani a. An chhungkua hrim hrim hi Street Gang chhungkua an ni hrim hrim a, hei vang hian Capone-a pawh hi hetiang lamah hian a inhnamhnawih hma hle mai a. Kum 14 anih chuan ama Street Gang te nei in sumdawng ho hnenah an mahni venhimna chhiah an khawn thin a. A pe duhlo tu te chu an mahni vek hian an dawr leh dawr bungrua te an suasam sak ta thin a, a dawr neitu te tan chuan an phut zat pek mai chu a finthlak zawk tlat thin ani. Hetiang mi rorum tak mai anih avang hian kum 17 mi anih chuan Frank Yale-a chuan a ruka a zu zawrhna hmun pakhat chu a enkawl tir ta a, hemi hmunah hian ani a Customer pakhat nen an intihbuai na lama a bianga chemte a an vih sakna ser Al 'Scar Face' Capone tih hming a lo put phah na chu a lo tawn tak ni. Hemi hnu hian a mi ngaihsan deuh mai Colosimo tupa Torrio nen an inkawp chho ta a, heta tang hian sual kawng thuk zawk chu zawh chhovin tualthahna hialah a inhnamhnawih chho ta zel a. Torrio hian Big Jim Colosimo a thih tak avangin New York pumpui a an nawhchizawrhna leh pawisa khelhna hmun chu rochhungin Al Capone nen chuan an enkawl chho dun ta a ni.

Mightiest In The Underworld:
January ni 16, 1920 khan US Constution Ammendment chuan an dan siam tawh zawng zawng a hlawhtling lo ber tur zu khap bur na dan 'Total Prohibition' Act chu a ti chhuak ta rup mai a. Mi fing lutuk Capone-a chuan a tan kawng tha a inhawng tih hria in thil hlui zawrhna dawr 'Antique store' a hawng ta vat mai a. Hetah hian a rukin duhtawkin sawrkarin a khap bur mai zu chu a hralh ta hem hem mai ani.

Irish ho te Russian ho te leh Juda ho te chuan rawn ti chho ve mahse Al Capone leh Torrio inkawp chu an ne pawh an ek pha lo a ni. Tichuan bar te leh 'Gambling Dens' te Nawhchizawrhna hmun te siam belh zel in sum tamtak an la lut ta hem hem mai a. tu han khin rual nilovah an in siam chho ta a ni. Khawsak pawh an khawsa sang dun kher mai. Limosine Car ah ngat khawlai an leng a, Party manto tak tak an siam deuh reng bawk a. Tin sawrkar mi pawimawh zawng zawng an tham lungawi a, Police ho te thlengin an thuhnuaiah an kun a ni ta ringawt mai ani. An Gang hmelma Irish mi Dion O'Banion thah a nih tum pawn an mahni laka Evidence zawng zawng a bo vek mai ani.

The Last Days Of Al 'Scar Face' Capone:
America ram chhunga Gang hrang hrang awm neuh neuh chhungah innghirnghona neuh neuh a awm ve reng a. Mi tamtakin an nunna an chan a. 1925 khan Torrio chu man a lo nih takah chuan Capone-a kutah an pawl leh sumdawnna chu a pumhlumin a hlan ta a. Capone-a hian an mahni dodal leh el deuh chu a dahtha hmak hmak mai a, tichuan reiloteah American Underworld a mi thil tithei ber a lo ni chho ta a ni. Kum khata a pawisa lakluh hi a hun lai khan US $60 Million anga chhut a ni. Mahse misual vanneihna hi a tluang reng fo tlat lo. 1925 ah man a ni ve ta a. Kum 11 tang tura a chungthu rel a ni a, khawvela lungin tlanchhuah har ber a sawi Alcatraz Island ah kum 8 a tan hnu ah a hriselna that tawk loh avangin chhuah ani a. 1948 ah Syphilis vangin Miami ah khawvel Organised Crime History a mi ropui ber mai chu a boral ve ta ani. A tan lai pawh hian tanin chhung atang hian a sumdawnna hi bahlah miah lova a enkawl tho bakah tanin chhung atang hian a thupek in a ho ten mi 10 chuang chu an tihlum a ngaih ani bawk.

The Mother Of All Syndicates:
Capone an Chicago lam a ro a rel laiin New York lamah chuan Irish, Italian leh German leh Russian Gangs hovin Nawhchizawrh lam an lo buaipui ve thung a. Chutih laiin Polish ho te chuan pung tamtak awma pawisa puk tir leh pawisa khelh lam an lo buaipui thung a. Tichuan Salvatore 'Lucky' Luciano te, mi thah hrehna nei map lo Benjamin 'Bugsy' Siegel leh Russian mi Mei'or Suchowljansky, a hming lam a har avanga Meyer Lansky an tih tak te ho chuan zu a sumdawnna chu a fawng an chelh chho ve ta a. Lucky Luciano te Bugsy Siegel te hi an ni tuna Khawvela Casino hmunpui Las Vegas, Nevada Thlaler khawro lutuk mai a rawn din chhuak tu te chu. Las Vegas khu misual rual ho din ngat anih khu. Hetih lai hian pawl leh pawl inkara buaina neuh neuh a awm thin avangin leh mi tamtakin an nunna an chan thin avangin Lucky Luciano chuan pawl hrang hrang inzawmkhawm chu Al Capone te bulah chuan a rawt chhuak ta a. He pawl ah hian Italian ho kherlo pawh an tel thei anga, an chanpual thuhmun theuh in an insem bawk dawn ani tih rawtna chu an chhawp chhuak ta a. Tichuan American Mafia ho chuan he rawtna hi 1934 a New York ah leh Kansas City a an inhmuhkhawmna ah chuan pawm tlangin American Syndicate chu a lo piang ta. He Syndicate hi ani American Mafia ti a khawvel in a lo hriat lar tak chu. Mi tamtak hian American Mafia ho hi Sicilian Mafia hlang emaw American Gangs hlang emaw an ti thin a, mahse he Syndicate ah hian hnam hrang hrang an tel a, mahse a kaihhruai tak tak chu Sicilian Mafia ho tum niin a tel tam ber pawh an ni reng a ni.

The god father:
Luciano rawtna angin New York khawpui chu Syndicate Member te chuan bial bik chan neiin an insem ta a. 1931 a lo inher chhuah chuan Syndicate chu hotu panga Big 5 an tih ho awpna hnuaiah chuan a awm ta a. Heng Big 5 te hi ani The Godfather an tih tak Dons an tih ho te chu. A tirah chuan mi 9 God Father atan hian an in ruat a, mahse man tawk leh thi te an awm tak avangin a thar in ruat lovin a la bang mi 5 te hi Mafia Dons chu an ni tlang ta a ni. He Big 5 ah hian Luciano chhungkua ami vek Genovese clan te, Bonnano clan te, Lucchese clan te, Gambino clan te leh Colombo clan te vek an ni nghe nghe ani.

The Legend Lives On:
Kum 1933 ah Khawvel ram ropui ber in zu a khap hneh tak lohah khan Total Prohibition chu a lo tawp ta a. American Mafia ho chuan Nawhchizawrh, Gambling leh Casino lamah te an sumdawnna an kalpui zel a. Heroin lama sumdawnna ah zuanglut in a tirin Corsican ho nen inkawp in 'The French Connection' an tih mai chu an han siam phawt a. Hemi hnuah hian an inzawmna chhu chat in Chinese Gangs ho te nen inzawm leh in khawchhak lam atangin Heroin an lalut a. Columbian Drugs Cartel ho nen inzawm leh in anni hnen atang hian Cocaine an chaw lut ve thung bawk a. khawvela ruihhlo a sumdawnna lian ber mai chu tun thleng hian an la kal pui ta reng ani. America sawrkar meuh pawh in a tihngaihna tak pawh a hre ta lo ani e. Kumtin an pawisa lakluh hi US Sawrkar kumkhat Budget ai pawn a tam zawk a ni.

BigDaddy Hmahmatea

Sicilian Mafia

Khawvela Organised Crime lian ber leh turu ber mai chu.

A bul thum atangin:
American Mafia chanchin sawi dawn chuan a hmasa in Sicilian Mafia chanchin hi sawi hmasak ziah angai tlat thin. A chhan pawh American Mafia kan tih ho te hi Sicilian Mafia te ho siam vek ani tlat si ani. American Syndicate an tih mai misual rual ho chu 1934 chho khan an lo din chho daih tawh a. Heng misual rual ho hi America tuallaiah an lo vawk lal len tawh thin a. Thil sual tihna chi hrang hrangah an lo inrawlh hnawk kual ve hrep tawh thin ani. Mahse he an rorelna hi Sicilian Mafia turu lutuk mai ‘The Cosa Nostra’ ho an tih chuan America chhunga ram an rawn zauh chinah chuan nawr tawmin an awm ta tlat mai.

Mafia ho chu tute nge:
Tunlaiah chuan khawi ram ami pawh nise misual rual, Organised Crime an tih ang chi a inhnamhnawi ho hi chu Mafia tih hian kan sawi vek tawh mai thin a, mahse hei hi a dik reng reng lo. Mafia tih lo chhuah na tak chu Sicily lam atang in a ni tlat mai. Kum Zabi 18na chho velah khan Sicily ram hi rethei tak mai an ni a. an ram chhunga hmun ruak awm zawng zawng chu mi hausa hovin an nei vek a. Heng mi hausa ho te hian an ram chu sawrkar inrawlhna tel maih lovin an nei a, mi rethei chu an rethei tlawk tlawk mai a. tichuan kum zabi 18 na tawp lamah khan heng mihausa ho te hi khawpui lamah an insawn ta hlawm a. tichuan Sicily ram chu mirethei ho kutah rethei takin an kalsan ta a.

Heng mi hausa ram neitu te hian midang kutah an ram zau pui pui chu hnutchhiah in chung ho chuan mirethei ho hnenah chuan ram hawh tirin, an ram hman man chu tamtak an thing tawk tawk mai thin a. Chung an pawisa lak te chu mi hausa ho hnenah chuan an chhung lut leh thin ani. Mirethei ho chuan ei an hmuh na tur in rim taka an thawh tauh tauh angai a. Heng a enkawl tu te ho hi an mahni misual rual chung lai ram vela pawisa khawn thin ho lak atanga venghim tute an ni nghal bawk a. Tichuan hun a lo kal zel a 1860-1990 chhoah chuan heng ho hi pawl chak tak angin an lo ding chho ta a.

Mafia chu a lo piang ta ani. Mafia tih awmzia hi sawi dan a inang lo nual mai a. Sawi dan pakhatah chuan kum 1860 chho thleng khan Southern Italy hi French ho awpna hnuaiah a awm a. Tichuan Italian ram leh hnam hmangaihtu te chuan thuthlung siamin ‘Moete alla Francia Italia anela’ tih motto an nei ta a, a awmzia chu ‘ Death to France gasps Italy’ tihna niin a hawrawp bul ber theu la in Mafia tih hi alo piang chho ta ani an ti a. Tin thenkhat chuan Arabic tawng ‘mahyah’ tih atang lak niin a awmzia chu insawithei tih na lam a kawk ani an ti thung. vawi khat chu French ho chuan Sicily thingtlang khua chu an run chiam mai a. Nu pakhat fa nula tleirawl te hi pawngsual atan an pawt lui a, chu nu chuan tanpuitu au in, ‘Ma-fia...Ma fia” ‘My daughter’ tih in a au vak vak mai a. Chu chu hria in a khaw pa ho chuan inpunkawm in chung French sipai ho chu an bei let ta a. Heta tang hian a huhova in zawmkhawm in Mafia hi a lo piang ta ani an ti bawk. Eng pawh chu nise Sicilian Mafia ‘ Cosa Nostra’ an tih bawk chu a lo piang ta ani.

Mafia an chak chho tual tual:
Hun a lo kal zel a, Mafia ho pawh chu an in hlawmkhawm tha tial tial bawk a. Pawl chak tak mai an lo ni chho ta a. Kalphung leh dan te felfai takin an nei ve thlap bawk a. Ram 400,000 Hectares vel a zau an nei a, chung ram te chu mi rethei ho hnenah chuan man awm in an hawh tir a, tin an mahni venhimna man an la tel bawk a, tin thuneitute lam pawh an tham chho ta zel a. Reilote chhungin Italy ram chu an thuhnuaiah an dah chu a ni ta der mai a. An mahni dodaltu apiang te chu an dahtha hmak hmak mai a. In vauna hmangin pawisa tam tak tak mi chhuhsak an ching chho ta zel bawk a. An mahni pawl chhung ami an danah chuan 'Omerta' an ti a, chu chu tu hnenah mah an pawl chhung thil sawi chhuah awih loh ani a, hetiang an 'omerta' dan bawhchhia chu an chi leh kuang te zawng zawng nena thah chimih vekna dan, 'Vendetta' an tih chu an nei leh a. Heng an dan te avang hian an pawlah hian an rinawm em em a, a phatsantu te erawh chu dam chhuak an awm ngai lo thung ani.

Dodalna an tawk ve:
Hetia Mafia ho an lo chak chhoh viau takah hian dodal tu neilo a vawkpui lal len an ni hauh bik lova. Benito Mussolini a rawn lal khan Cesare Mori, Perfect of Palmero hnenah dan kalh a chetna zawng zawng ti tawp tura thuneihna pumhlum a pe ta mauh mai a. Ani hian dan kalh a chetna chu nasa taka bei let in Mafia member tamtak chu man in tamtak an inpe bawk a. Tin tamtak chuan an ram chhung chu an tlanchhiat san ta bawk a. Heng tlanchhe ho te hi a tlangpui in America ramah an lut tlangpui a mahse heng America rama tlanchhe ho tam zawk hi chu Indopui Pahnihna lai chho a tangrual sipai hovin 1943 a Italy an lak let rual khan Sicily ah hian an let leh deuh vek hlawm ani.

An huang an zauh tial tial:
Indopui Pahnihna a lo zawh chuan Italy chu a tlakchhiat ve lai tak anih avangin chhim lampang state a mi rethei tak tak te chu engtikawng mahin tanpuina a theh chhuah theih takloh ah chuan hei hi Mafia ho chuan remchangah la in an thil chin than thin blackmail te leh mi vau a an sum laksak bakah loan-sharking an tih mai a pung tamtak awm a pawisa puk tir te chu an ching chho ta bawk a hei zet hi chu a hlawk ta. Chutah smuggling lam leh drugs lama sumdawnna te pawh an khawih chho ta zel bawk a. Kum 1950-1960 chho phei kha chuan lian tawh tak hi an ni ringawt mai ani.

The French Connection:
Hetia drugs a sumdawnna lama an zuanluh takah hian Southern France lama Corsican ho nen chuan an thawk ho ta a, tichuan 'The French Connection' an tih chu a lo piang ta. Hemi hnu hian 1960s chho vel khan Corsicans ho nena an inzawmna chu chhu chat leh in Chinese gangs ho te nen an inzawm leh a. Drugs vel chu khawchhak lam ram atang chuan an chaw lut ve ta thung a. Hetih hun hmalam hi chuan Sicily hi an base ang deuh chauh ah an hmang thin a. Mahse Corscian ho nena an thawh ho atang hian Sicily thliarkar hi drugs siamna hmunpui berah an hmang chho ta a 1980s chho ah phei kha chuan kumtin khawvel hmun hrang hranga heroin hralh tur 20% vel hi chu Sicily thliarkar atanga Mafia ho siam chhuah niin an ngai hial a. Kumtin Ton 60 vel siam chhuak ang an nih chu.

Buaina neuh neuh an nei:
Eng pawlah mai pawh hian sum a tam chuan buaina leh nihna inchuhna pawh hi a tam thin a. Hei hi Mafia ho pawh hian an pumpelh chuang lo. An mahni pawl chhung buaina ah hian Sicily ram chhungah ngawt pawh mi 200 chuang in an nunna an chan phah hial ani. Mafia ho hian an mahni dodal deuh leh hnawksak an tih deuh chu an that mai thin a. He an mahni chhungkaw buaina pawh hi tualchhung buaina ang hiala a kal chhoh tak avangin sawrkar lam chuan an buaina chingfel tur chuan Italian National Police Force ami General Carlo Alberto Dalla Chiesa chu an tir ve bawk a, mahse a chingfel lo chiang kher mai, thla li chauh a buaipui hman tih in Salvatore Toto Rina, Corleone Clan an hotupa thupek in an nupa in an kap hlum der mai ani. Salvatore-a hian mi pawimawh dang pawh a that teuh mai a, 1993 khan man a ni a, damchhung tang tura a chungthu rel ani ta nghe nghe ani. He an mahni Mafia chhung buaina avang hian Mafia chhungkaw zing ami pakhat Tommaso Buscetta, Brazil a an man chuan an pawl thuvawn 'omerta' ngawih hmaks thuthlung chu bawhchhia in a pawlpui te chet dan zawng zawng chu Judge Falcone-a hnenah chuan a puang ta mai a. Tichuan mi tamtak an man phah a mahse drugs a an sumdawnna erawh a tlakchhiat phah lo nasa mai.

Tichuan:
An sumdawnna chu a lian chho tial tial a. Khawvela drugs a sumdawnna chu an control a ni ta ber mai a. Mafia ah hian chhungkua 'clan' an tih mai pawl tepen ang deuh 186 lai an awm a. Colombia lam a cocaine vel a sumdawng ho nen te an inzawm chho zel a, khawvel pum an dap chhuak hi ani ngawt tawh mai a. Khawvela sawrkar chak ber America meuh pawh in a tihngaihna tak pawh an hre lo chu ani.

BigDaddy Hmahmatea

Monday, December 15, 2014

Russian Mafia

Organizija (The Russian Mafia)

Kum khat a US $100billions vel la lut a, member pawh 1.8million vel nei, private leh public company pawh 40000 chuang nei a khawvel ram tin a in zar pharh a, nawhchizawrh, pawisa lem siam, a ruka sum dawn, ralthuam leh drugs tawlh ruk, neuclear ralthuam siamna hmanraw tawlhruk thleng a in hnamhnawih. An ramah chuan ORGANISAZIJA an tih sawrkar rorelna thlenga inrawlh, an tan a hnawksak leh an thu zawm lo te awlsam taka that mai thin THE RUSSIAN MAFIA ho hi enge an nih chiah i lo sawi chho dawn teh ang.

Russian gang ho hi an in din tan na ala rei vak lova. 1970s chho vel atang khan an rawn inlar tan a. Atirah chuan pawisa lem siam te, pawisa khelh lamah te, rangkachak leh paintings man to tak tak tawlh ruk ah te an in hnamhnawih deuh ber thin a. Soviet Union a lo keh darh khan heng Russian Mafia ho hian Sicilian Mafia lian pahnih 'Camora' leh 'Ndrangheta' te nen thawh ho na thuthlung Poland ah an siam ta a. Tichuan khawvel pum ah inzar pharh in, drugs leh ralthuam tawlh ruk te, neuclear ralthuam siamna hmanrua uranium vel tawlh ruk te leh thil dang dangah an inhnamhnawih chho ta zel ani. Russia sawrkar milian tak tak te ho hian heng mafia ho do ai chuan thurual pui mai a hlawk thlak zawk a, hriselna in a haw lo zawk tih hi an ngaihdan a ni mauh mai a. Russian Mafia te hian an sum lak luh atanga 50% vel zet chu sawrkar milian te tham nan an hmang ral ani. Hei vang hian Russia ram inrelbawlna ah hian zung thuk takin an kaih tlat tawh a, chuvangin Russia sawrkar hian engti kawng mahin heng Mafia ho hi a dodal ngam tawh lo ani.

Russian Mafia te hian an pawisa lakluh na pakhat chu sumdawng leh company hrang hrang te hnen ah TV vel a advertisement vel tih sak a, chumi atana pawisa lak leh protection racket an tih mai, gang dang lak atanga humhim na man lak ani. Russia ram a sumdawng ho zawng zawng deuhthaw leh khawvel ram hrang hrang a company lian tak tak hian Russian Mafia ho hnenah hian an sum lakluh 10% atanga 20% thlengin an chhung lut thin ani.

Russian Mafia ho hian an duh dan a thil ti lo leh an tan a hnawksak deuh tur ni a an hriat chu an dahtha mai thin a.Russia ram a an independent television station neitu pakhat Valdislav Listjev pawh an tv programe ah heng mafia hovin a company advertisment ti chhuak tura an tih chu a lo hnar avangin 1995 March ni 1 khan a in a a lut step a a kal chho lai chu silaiin an kap chiam mai a, a hmunah a thi der mai ani. Heng a kaphlum tu te hian anmahni inthup pawh an tum chuang lova mahse man an ni ta chuang lo. Russian journalist pakhat Dimitri Cholodov pawh in heng Mafia ho te leh Russian sipai lampang ho inthlun zawm dan hi a chhui a chhui a, he a thil chhui result hi 1994 October thla khan Russian parliment-'Duma' an tih ah chuan pharh chhuah a tum a, mahse a parliment building a pan laiin a car ah bomb a puak a a thi fel der mai ani. Hetiang anih avang hian heng Russian Mafia ho hi tuman an dodal ngam tak tak lo ani. Russia ramah phei chuan mipui hmuh lai pawn mi that se tumah manchhuah an awm ngai lo.

Russian Mafia ho hian hetiang ang chi pawl dang te ang bawkin an pawl a tel tur te hi thutiam te neih tirin an la lut ve thin a, an thutiam bawhchhia a damchhuak ta hi sawi tur an awm mang lo ani. British National Criminal Intellegence Service ho chhut dan chuan European Union ho ram a drugs leh ralthuam tawlh luh zawng zawng 60% hi chu heng Russian Mafia ho in an tawlh luh niin an ngai a, tin neuclear ralthuam siamna hmanrua te hi khawchhak lam atang te in an tawlh kual nasa em em a. Heng hmanrua te hi a lei ngam huai apiang hnenah an hralh mai ani. Russian Mafia te hi khawthlang lam ram ho ah khuan an che nasa zual a, mi vau a pawisa laksak te, mi kidnap a sum tamtak a tlan tir te, bank rawk te, pawisa hlawh a mi thah te an ti nasa em em bawk ani. Heng khawthlang lam ram bialtu an boss hi Vyacheslav Ivankov ani a, amah hi FBI ho phei chuan 'THE RED GODFATHER' an ti hial nghe nghe ani. An chettlat na hmuna gang tenau deuh lo awm ve te chu a rawt chimit hmak hmak mai ani. Amah hi FBI hovin 1995 khan an man na a jail chhung atangin a ho te hi ala thunun zel thei a hna an thawh ngaiin an la thawk reng thei tho ani.

Russian Mafia te hian khawvel ram hrang hrang ah an mahni company lian tak tak an nei teuh mai bawk a, a pumpui a kum tin a an pawisa lakluh hi US $100 billion vel ni a chhut ani a, tin khawvel pum ah hian member 1.8 million vel an nei a ngaih ani bawk.

BigDaddy Hmahmatea

Yakuza

Japanese Mafia. The Tattooed Protectors an tih ho chu

Kum zabi 17 na lai vel khan Japan ram chu a in sawi danglam nasa hle mai a. Rei tak tualchhung indona a awm hnu in remna leh muanna a rawn awm ve ta a. Sipai pawl SHOGUNS an tih ho chuan rorelna changin, ram inrelbawlna siamthat hna chu an thawk tan ta a. An raldo pawl thami SAMURAI WARRIORS ho chuan indona a lo tawp takah chuan hna thawh tur an neilo tan ta a, tichuan tam tak chuan suahsual rawng an bawl tan ta a.

Heng Samurai Warriors kalsual ho hian pawl anga insiamin thingtlang khua te an run a, an eitur leh ro thil te an laksak ta thin a. Tichuan heng Samurai Warriors kalsual ho laka mipui te humhim tur hian hetianga kalsual ve lo ho leh mi thahnemngai zual chuan venghimtu pawl an indin ve ta a. Heng mi te hian mipui te thlawp an hlawh em em a, tichuan mipui vantlang venhim hna chu an thawk ta thin ani. Mahse hun a lo kal zel a heng pawl mipui vantlang venghim tura indin ho pawh hi an lo kal sual ve leh tan ta a. Tichuan an ni ho pawh hian mipui te hnena tihluihna a pawisa khawn an ching ta a, tin Gambling khelh na hmun te an hawng chho a. An inkhelhna thin ber chu anmahni card game 'hanafuda' an tih ani a. Hetiang card inkhelhna a a chhe bera an ngaih chu card no 8(ya) leh 9(ku) leh 3 (za) inkawp neih hi ani. Hetiang card nei te hi chu YAKUZA tiin an sawi thin a, mahse hun alo kal zel a, YAKUZA tih chu chutiang pawl, misual pawl ang chi sawi nan chuan an hmang chho ta zel ani.

Kum zabi 18 na lo inhrechhuah chuan YAKUZA pawl chu liantham takin an ding tawh a, SHOGUNS ho nen chuan inzawm ru in shoguns ho chuan an thil sual tih leh sum lakluhna lam chu an haider sak a, YAKUZA ho chuan Shoguns ho chhawr tur hnathawktu mihring lam an supply ve thung bawk a. Tichuan hun a lo kal zel a, an pawl pawh chu a lo lian ve zel a. Thil diklo tamtakah inrawlh mahse anmahni chuan mipui te venghimtu angin an la in chhal reng thova. Kum zabi 20 na an rawn chuankai meuh chuan YAKUZA ho chu politics lamah pawh an inrawlh thuk tawh hle ani.

Indopui pahnihna lai a American sipai ten Japan an han luah khan YAKUZA ho chu han khap beh an han tum viau tak na a, a hnu lawkah Communist sawrkar rawn lian zel tur lo do tur chuan an inthurual pui leh ta zawk a ni. Tichuan YAKUZA ho chu an lian tual tual a, ruihtheihthil, nawhchizawrhna, gambling, ralthuam tawlhruk na thlenga an inrawlh mai bakah stock market lam thlengin an inrawlh thuk ta em em mai ani.

YAKUZA an tih ho hi chhungkua 'familly' an inti mai a. An pawl a hotu ber leh thu ber chu OYABUN an ti a. Engkima thu tawp siam tu ani a, rorel tu leh pa ber nih a kawp a, a ho te chu KOBUN an ti ve thung a. An pawl a tel tur hian fiahna, enchhinna hautak tak tak mai paltlang angai a, heng enchhinna te hi an paltlang hnu ah an mahni thisen ngei a hming ziak in Shinto temple ah intiamkamna an nei ve leh a, hetiang an pawl a tel te chhinchhiah nan hian dragon lem emaw lian tak tattoo in an hnungzang ah an chhu thin. Tin an pawl ami KOBUN te hian thil engemaw tisual se an pawl a tel an la duh a, thih an duh lo anih chuan an hotupa OYABUN hma ah an kutzungte chu an mahni ngei in an tan chhum anga, rawmawl var in an fun anga tichuan an hotupa ber hnenah chuan ngaihdam dil nan an pe tur ani. YAKUZA member hi kutzungte bung lo an awm mang lo ani.

March ni1,1992 khan Japan sawrkar chuan YAKUZA pawl ho hi official takin dan chhung atangin a hnawt chhuak a, mahse an mahni hi engkimah an inrawlh thuk tawh em avangin an chungah engmah tak tak action an la thei chuanglo ani.

Tunah hian Japan ram ah khian YAKUZA member 900000 vel zet an awm a ngaih ani.

BigDaddy Hmahmatea I

Triads

Chinese Mafia ropui chu

Khawvelah hian misualrual pawl turu tak tak hi an tam mai a, Sicilian Mafia te, American Syndicates te, Russian Mafia te, Japanese Yakuza te tin Chinese Triads te. Heng misual pawl kan tih mai ho hi an inzarpharh nasa in sumdawnna hrang hrang ah an inrawlh nasa em em a. An chanchin tamtak ruihhlo leh thil danga an inrawlhna te, mi an thah dan te leh an chet dan turu tak tak hi chu film ah te leh lehkhabu lam ah te kan hre deuh nual tawh hlawm anga. An rawn in din chhoh dan leh an kalphung an history lampang hi rawn thlur chho dawn ila atha awm e.

American-Chinese film en thang chuan TRIADS ho hming hi hrelo kan awm kher awm love. Jackie Chan leh mihring tawng thei lutuk Chris 'the talking machine' Tucker te channa Rush Hour ah te pawh khan an lang nasa hle anih kha. China rama hetiang secret society ho hi 200 BC lam daih tawh atanga lo in din tawh an ni a. Chung hun lai a an din nachhan ber chu milian hovina mi rethei leh mi hnuaihnung ho rahbeha an awm dodal nan a ding an ni a. Kum zabi 17 na lai vel khan Ming Dynasty chu Manchu Dynasty chuan a rawn thlak ta a, chu Manchu Dynasty dodal tur chuan Secret society tamtak a rawn ding chho ta ani. Chuta tang chuan Three in one society an tih triadic league antih bawk, Triad chu a lo ding ta ani..

He TRIADS hi an symbol chu triangle kilthum nei hi ani a, a awmzia chu Chinese cosmology a van, lei leh mihring (heaven,earth and man) entirna ani. Tin dragom lem a sen hi an hmang bawk thin. Kum zabi 19 na lai vel khan China ram ah chuan pawl lian tak pahnih hmar lamah WHITE LOTUS leh chhim lamah TRIADS ho an rawn ding ta a. Manchu dynasty do ringawt bakah European ho lo lian zel lo do chu an hna a ni chho tan ta a. Kum zabi 19na a rawn inherchhuah meuh chuan China chu ramdang sawrkar nena inremna an ziah a lo tul ta a.. British ho rawn awp tu te chuan an ramah India ram lam atangin opium an rawn chaw lut ta a, a tirah chuan China sawrkar chuan opium a sumdawn chu khap viau mahse a hlawk em avangin a lo hluar ta thuai a, tichuan 1911 a Manchu emperor hnuhnung ber chu ban anih tak chuan TRIADS ho chuan an hna ber Manchu ho do tur chu an neih tak loh avangin muangchangin misual pawl angah an in let chho ve ta tial tial a. Pawisa siamna tur atan mi rawk, mi suam, gambling, kidnapping leh mi vau a pawisa laksak lamah an tuan ta a.. Chutah opium a sumdawn na lamah an zuanglut ve ta a.

1949 a lo inherchhuah meuh chuan China ram ah chuan TRIADS pawl peng pathum lian tak tak 'Sun Yee On' leh 'Wo Sing So' leh 14K an tih ho chu an lo ding chho ta a. Heng pawl pathum te hi TRIADS symbol a triangle, kilthum nei ang deuh a pawl branch pathum ang an ni a. 1990 ah chuan member 75000 an tling chho der tawh ani. TRIADS ho hi an man pawn an pawl thuruk puan ai chuan thih mai pawh pawi an tih loh avangin an pawl chhung inrelbawlna leh an kalphung diktak hi hriatchian a har em em ani. 1970 lam daih tawh atang khan UK ah leh Netherlands lamah te branch neiin an chetla tawh a. Chumi hnu ah US lamah an inzar pharh ve leh a. Opium a sumdawn mai bakah loan sharking an tih a pung tamtak awma pawisa puk tir te, nawhchhi zawrh a sumdawn te, mi vau a pawisa laksak te an ti nasa em em a. Tin 'protection racket' an tih midang pawl ho laka venhim man tihluihna a laksak ang chi te an ti nasa a. London leh US vel a Chinese sumdawng ho zawng zawng deuhthaw khuan TRIADS ho hnenah hian chhiah an pe vek ani. Heng bakah hian Golden Triangle atangin US leh ram dangah Heroin (No4) hi an tawlh lut nasa em em bawk a. Tin China ram atanga eizawnna tha zawk beisei a US vela a ruka pem duh te hi buaipui in mi pakhat ah US $35000 vel zel te an laksak a. Heng an buaipui ho te hian pawisa pek tur an neihloh chuan an ba rulh nan an duh duh dan in an chhawr mai a. Hmeichhia te phei chu nawhchizawrhna hmunah an chhawr mai thin ani.

TRIADS ho hian an pawl phatsan tum ni a an hriat chu an that mai a. An lu samurai ten an tan sak mai thin. Tin an pawl zinga mi pakhat in an pawl pawi lo sawi ta se ngaihdam dil nan a kutzungtang chu amah ngei in a tan anga an pawl hotupa hnenah a pe tur ani. Chupawh chu an ngaidamlo anih chuan an that tho zel. Tunlai khawvelah chuan TRAIDS ho hi misual pawl a ruka sumdawng chak ber leh lian ber pawl an ni chho ve tawh ani.

BigDaddy Hmahmatea

Andes Survivors: Khawvela Survival Adventure Ropui Ber Mai Chu

   Khawnge tun tum chu khawvela Survival chanchin a turu ber mai, Andes tlanga thlawhna chesual a mi chuang te dam khawchhuah dan turu lutuk mai, dam khawchhuah an tumna kawnga harsatna tamtak tawka an thiante sa hial an ei tak na. Thiante nun chhan nana engkim huama an mahni an in pek na, an tumruh na chanchin khawvel in a theihnghilh leh tawh loh tur leh khawvel chancin ngaihnawm tling, Film ah te pawh an siam hial 'Andes Survivors' Chanchin hi muang ban chet chawt in ilo thet dawn teh ang...

October ni 13 Friday, 1972 khan Uruguayan Air Force ho thlawhna Fairchild FH 227D an tih ang chi chu a mi chuang 45 nen Carrasco International Airport atangin Santiago pan turin a thlawk chuak a. He thlawhna ah hian Uruguay Rugby Team 'Old Christian Rugby Union' team ho leh an chhungkhat te leh an thian te, tin Medical team te nen an chuang hlawm a. Khua a that vak loh avangin an thlawhna kawng tur pangngai nilo Chile ramri dep a Andes tlangdung hrul lamah chuan an thlawk kual a.

An Pilot chuan Santiago Air Controller lam ah chuan thu thawn in Chile bul a Curico tlang dung bulah an thlawk a, khaw awmdan in a zir loh avangin an thlawk hniam deuh dawn tih a hrilh a, hetah tak hian an tisual ta, hnuai lampang ah chuan chhum a lo zing nasa mai si a, hmalam hmuh theih ta hek lo le tlang zum pakhat chu an hrut ta a. An thlawhna chu a tla ta a, tlang tenau dang vur ina a khuh luk mai chu a hrut leh a tichuan hmun hnih ah thlawhna chu a bung hmawk a, Vur zingah chuan a tla ta.

An tlak rual hian a Pilot tiamin mi 12 an thi nghal a, tam takin hliam na tak an tuar a. An thlawhna an chuanna lai bawr chu vur chhah tak zingah chuan a in phum tut mai a. Hliam tuar ve lo leh a na vak lo te chuan midang hliam tuar te chu an han buaipui nawk nawk a, an zingah chuan Doctor pakhat leh 2yr Medical Student pahnih an tel ve hlauh mai a. An ni chuan hliam te chu an theih ang angin an han bawihsawm zung zung a, khua lah chu a vawt ropui mai bawk si a.

A hmasa ber in an tawm lum na tur leh vur thli rawn tleh laka an him na tur an ngaihtuah phawt angai a, an awmna thlawhna bung chu an theih ang ang chuan an han zar phui phawt a, tichuan an thiante thi ruang chu an theih ang angin an han senghawi a, vur ah chuan an mut khawm a, vur chuan an hai khuh ve nin nian a. An eitur neih ang ang te an han dap khawm vel a. An lo nei tam lo kher mai. Chocolate tlem, Biscuit tlem leh Cigrette leh Chithlum mum tlem azawng a ni deuh tawp mai. Ni rei han daih na tur tham ani lo.

Tichuan ro an rel ta a, an mahni zawng tu ten an rawn hmuh theih nan Radio Signal engemaw an thawn chhuah ngaiin an hria a, mahse an thlawhna Radio khawl vel chu thlawhna bung lehlam ah a awm daih mai si a, tichuan thlawhna bung lehlam chu zawn chu an rel thlu ta a. An zinga fit deuh deuh tur tlem an in thlang chhuak a thlawhna thutphah leh engengemaw atang chuan vur a bun chi pheikhawk an siam chawp a, tin vur eng lutuk laka inven nan tarmit dum te an siamchawp bawk a, tichuan a zawng tur chuan an chhuak ta.

Rei ngial an zawn hnu in thlawhna bung lehlam chu an va hmu ta a, an thlawhna Radio Transmitter chu a tlakna lam ah a lo chhe vek mai a, an han siamtha dawn ngial a, Reciever angah an chhuah thei ta tawk a, thu erawh an thawn thei ta lova. An thiante awmna lam ah chuan an theih ang ang an la a an kir leh ta ringawt mai a. An thlenna tur hmun a, a huna an thlen tak loh avang leh an mahni an biakpawh theih tak loh avangin in lam ami te chuan an tla anih ringin an zawng nghal char char bawk a. mahse...

Boruak a chhah em avangin thlawhna atangin anmahni chu an hmu thei tlat lo. Vawi tamtak an chung zawna thlawhna rawn thlawk pawh an hmu in a ri pawh an hria a, han au ve vak vak mahse auh eih phak rual an ni bawk si lo. Thlawhna bung lehlam an va zawn na ah khan a zawng tu ten thlawhna atanga an hmuh atan ti in Suitcase leh eng engemaw in Kraws chhinchhiahna lianpui vur ah chuan an siam a, a zawng tu te lam pawhin an hmu ngei a mahse vur zinga tunhma a khawchin en na an siam ni ah an ngai tlat mai.

An tlak na lai hi tlangram chhengchhe lutuk mai leh vur sur nasat lai anih avangin ke a han zawn chi ziazang lah an ni si lo. Tin an tlakna lai tak pawh an hre bawk si lo zawn pawh buaithlak tak tur ani. Tichuan ni tam tak an tang ta a, eitur an tlachham tawh, an zinga hliam na deuh ho lah an thi zeuh zeuh reng mai bawk si. Chutah vur tawlh in a rawn khuh chiam mai a, tichuan an zinga mi an thih belh leh a, 17 chiah an dam ta.

An mahni zawng tu te chanchin chu Radio atangin an hre ve thei reng a mahse an be pawp thei bawk si lo. Eitur an tlacham an ril a tam takzet tawh. An pheikhawk savun te, an kawnghren te, thlawhna Seat them te pawh an ei hial tawh, an rawn hmuh vat loh chuan riltam a thih mai an hmabak tawh ani. Tin vur ram a awm e tilo chuan tui in tur an tlachham tlat mai. Vur chu han ei ngawt mahse a vawt chuan an Lung a thisen zam a ti sawng te a, taksa in a mamawh zat Lung in thisen a pump thei lova, Hypothermia vei mai an tan a hlauhawm bawk si. An zinga pakhat chuan thlawhna seat hnunga Aluminium phek vel chu ala khawm a, vur tlang hem ral na tur engtin tin emaw a siam chhuak hlauh mai a, tui chu tlem tlem an nei ta. Mahse eitur ber an nei lo, an chau tial tial a. Riltama thih mai an hmabak ta. Chutah le an zinga Doctor pa chuan khawvela thu rapthlak ber mai, mihring ina thianglo tawpa kan ngaih Mihring Sa ei chu dam khawchhuah an duh chuan a tul ani tih a sawi chhuak ta phawng mai le.

Tamtak chu an ngaihdan anilo nasa mai, mahse an tan kawng dang a awm tawh lo tih hria in a duh in an ei anga a duh lo chuan an ei lo mai ang tih chu an thu tluk na ani ta. Tichuan a rawt tupa ber chuan an ruang phum pakhat Pilot chu ava hai chhuak a, a malpui ti vel chu a hlep a, mei chhemna tur nei hek lo a hel chuan a ei ta a, harsa a ti ve ngang aniang a mittui a tla zawih zawih mai. mahse dam khawchhuah a duh chuan a ei chu angai tlat mai si. midang te pawh chuan an ei ve tan ta. Dam khawchhuah duh vanga mahni thiante leh mahni chhung te sa han ei ngat mai chu an rilru ana hlawm ngei mai. an zinga pakhat phei chuan a ei ve duh ngang lova riltam in a thi ta nge nge a. 16 chiah an dam ta. Chutah an tana chanchin hriat an lo hlauh rilruk theuh mai chu an hre leh ta zui. Ni 40 chuang an zawn hnu chuan a zawng tu te lam chuan an thih vek tawh ringin an zawn chu an ti tawp ta tih an puang ta. Thlasik reh hunah an ruang leh thlawhna chhia chu zawn zawm chauh an tum tawh tih an puang ta.

Chu aia thu dengkhawng chu an tan a awm lo. Mahse heng ho hi an beidawng duh tlat lo. An thiante sa chuan in ei fit deuh a, an zinga mi a fit tha deuh chu tanpuitu tur zawng tura in tirh chhuah an rel thlu ta. An mihring sa ei pawh chu tereuhte te in an chan darh a, nisa ah an pho ro a, ei pawh alo hrasa lo deuh ta a. An thlawhna pang ah chuan mihring sa rep an pho dul mai ani. Tichuan tanpui tu tur zawng tur a kal tur chu an in zawng ta.

An tlak na hmun hi Chile ramri hrul deuh mai ni in an hria a, an mahni hual tu tlang chu an lawn liam theih chuan Chile ramri ah an chhuak dawn in an ngai ani. Andes tlang pang pilril lutuk, tlang lawn mi ho pawn thlen mai mai na chi a an ngaih loh ah an awm tih reng reng an inhre lo. Tichuan mi pathum Nando Parrado, Rugby Team-a an Forward pa sang tha thlerhthlawrh leh Roberto Caressa leh Medical Student Vizintin chu an in Volunteer ta.

Tichuan an hmanraw neih ang ang te chuan an inpuahchah ve ta a, kawng laka an ei tur in an thiante sa chu an rep khawl nghek bawk a. Nando hi an tlak na ah khan a farnu a thi ve a, chu a nau ruang chu a thiante lo ei atan a pe nghe nghe ani. In lam ah chuan a ram pum in an mahni sun na an lo nei daih tawh bawk a. December thla an thleng ta ni 60 chuang an awm hnu chuan Nando te pathum chuan an thiante chhanchhuak tu tur zawng tur chuan an thiante chu an kalsan ta.

Nando Parrado hian an kal hma hian an thiante hnenah chuan, "Christmas hma in chhanchhuak tu tur kan rawn zawng hmu ngei ngei ang," ti in a tiam nghe nghe ani. An tum hmasak ber chu an mahni hual tu tlang chu lawn chhuah phawt ani. Chumi dawtah chuan phai ruam a lo awm mai tawh an ring ani, tichuan tlang chu an lawn tan ta. An kal chhuah tan ni hi December 12, 1972 ani. an awm na hi a tlang a san em avangin boruak a tlem em em a, vur a chhah si a, thawk a harsa in kal a har em em mai a, ni 4 vel an kal hnu chuan tlang chu Nando a hma hruai tu chuan a chuang chhuak ta hlawl mai le, mahse an hawi kual chiah chu a beidawng lutuk chu a thingthi hnawk a, a tap ta zawih zawih mai. Phai ruam rai dup mai hmuh tum chuan, mit tlin tawk mai chu tlang zum chhengchhe tak tak hlir mai an hmu ngir ta khup mai le...

An pathum chuan ro an han rel tha leh a. Beidawng thei an ni lo, an thiante nunna an kutah a innghat tlat tawh. Eitur an ngah vak bawk si lo. tichuan eitur an neih tam deuh nan a naupang ber Vizintin-a chu midang bulah an tir let leh ta a, Nando leh Roberto chuan eng pawh thleng se tanpuitu an hmuh hma chu kal zel chu an tum ta a, Vizintin hian kal lam a ni 4 kal nana an hman hi let leh lam ah darkar 6 chhungin a thiandang te awmna a thleng leh hman ani. Nando te pahnih thung chu an kal leh ta char char mai.

December ni 20 chuan tlang bulthut luite bul puk an thleng ta. Pukah chuan an hahchawl a, mei te an chhem a, chutih lai chuan lui ral lehlam a mi thenkhat sakawr chungchuang a an ranrual te an khalh lai hi an hmu ta hlauh mai. an lawm kher mai. Tichuan lui kamah chuan tlan thla in an au ta chiam chiam mai a, anni pawh chuan an rawn hmu ve a, mahse lui luang chu a bengchhen em avangin tawng an in hre thei lova. Chung ho zinga pakhat Sergio Catalan chuan a tukah an rawn kir leh ang tih a hrilh a.

Chu Chilean pa Sergio chu a tukah chuan a rawn kir leh a, Nando te thiandun chu an lo la awm a, tui luang ri avang chuan an inbiak theihloh avangin chhang eitur leh Pen leh Paper a vawm phei ta a. An ni chuan chhang chu an lo ei a, Uruguayan thlawhna tla ami an nih thu leh an thiante dam an la awm thu chu an ziak a, an vawm phei ve leh a. Sergio in chu chu a lo hmuh chuan mak a ti kher mai. thi tawh a khawvel in an ngaih an ni si. Tichuan a sakawr chuan a tlan ta char char a Puente Negro a police station ah chuan ava report ta a. Khawvel pum in Andes a thlawhna tla ami te dam an la awm tih chu an hre ta nghal thuai a. Thlawhna chhia a la chambang ho chuan Nando ten an tum ram an thleng a chhanchhuah an ni dawn tih Radio atanga an han hre zet chu an tan chu aia thu lawmawm a awm lo. An biangah mittui a luang zawih zawih mai ani. Tichuan an mahni chhanchhuah hna chu an thawk tan ta nghal a.

December 22 chuan sipai Helicopter in thiar chhuah hna an tan ta. mahse... khaw chhia avangin an chawlhsan leh rih a, December 23 chuan a tang ho zinga a hnuhnung ber chu hmun him thlen pui ani ta. Nando Parrado leh Roberto Canessa chuan an kal dawn a an thiante hnena an thutiam "Christmas hma in kan rawn chhanchhuak vek ang che u" an tih chu, an tum ruh na leh tawrh chhel na avangin an hlen ta ani. An mahni lo hmuak tu an chhungte erawh chu a then lawma an mitui a tlak lai in a then lungchhia a an tah a tul ta thung ani...

Thu Belh:-
Thlawhna a tlak atanga an chhanchhuah inkar hi ni 72 chhung ani a. Nando Parado hi chawimawina tamtak hlan an tum a mahse zuk han dawng duh bik thak lova. keini ni ila intithei tawk in kan dawng awm si a. An taksa Doctor ten an Exam in a chhe vak lo a mak an ti nasa. mihring sa hi a lo tha phian ni tur ani.

BigDaddy Hmahmatea II

Sunday, December 14, 2014

Rock Music Chanchin

rock-music-logo-2.gif

Rock music hi rimawi chikhat, lar chak tak mai, 1960 vel bawr atanga thawm rawn nei lian tan a ni a.

Rock and Roll, Rhythm and Blues, Country Music, Folk Music, Jazz leh Classical Music kaihkawp a ni.

Rock Band emaw, Rock Group ah emaw chuan a lo berah mi pathum emaw pali an ni thin a. Lead Guitarist, Bass Guitarist, Lead Singer leh Drummer te chu Rock Band tikimtu an ni.

1970 hnulam khan Soft Rock, Glam Rock, Heavy Metal, Hard Rock, Progressive Rock leh Punk Rock te chu a piang a. 1980 hnulamah New Wave, Hardcore Punk leh Alternative Rock te a rawn piang ve leh a. 1990 hnulam khan Grunge, Britpop, Indie Rock leh Nu-metal te a pian belh ve leh bawk.

A bul atangin (1940s-1960s) :
1950s velah Chuck Berry a rawn lar chho a, ‘60s rawn inher chhoh chuan Chuck Berry ngaisangtute zinga mi Rolling Stones chuan rimawi chi thar hmangin khawvel an rawn tuam tan a.

Rock Music darh chho (1970s) :
Rock Music chuan rimawi ngainatute thinlung a luah hneh tawh hle a, hetiang taka mi a hneh avang hian Band pawh an pung chak hle mai a. 1970s chho khan Led Zeppelin an rawn inlar a, a hma a Rock Music kalphung kha rawn thlak danglamin Hard Rock leh Heavy Metal hmangin ram an rawn la tan a.

Hetih lai vel tho hian Pink Floyd chuan Rock Music chidang leh, Psychedelic Rock chu khawvel hmaah an rawn phochhuak ve bawk a.

1970s chho ah hian ‘Hippie Band’ Sex Pistols te chu rawn dingin rimawi ring deuh mai, midangte na taka nawr thei hla thu nen Punk Rock bul an rawn tan ve leh a.

Hemi chhung zawng hian Industrial Rock hi chu a dang angin lar hluai lo mahse an kal chho ve reng a.

Rock ngainatute chuan Deep Purple, Led Zeppelin, Black Sabbath leh Judas Priest chu an atchilh nghet tlat tawh mai a ni.

Rock Music a inthensawm (1980s) :
1980s ah hian kan ramah pawh kan lo hmelhriat em em, Heavy Metal chu a rawn lar hle mai a. British Band Iron Maiden leh Def Leppard te chuan rimawi danglam tak mai hmangin rimawi ngainatute an rawn run a. Van Halen, Metallica, Megadeth te chu hahipa sawi an ni a.

Glam metal (1980s) :
1980s a inher chhuah chuan Rock Music Style dik tak leh Glam Look an tih mai chu rawn chawhpawlhin Queen chuan mi hriat a hlawh viau a. An Vocalist Freddie Mercury hi Sex hman pawlawh vanga HIV/AIDS kai a ni a, 1987 Easter khan a inhre tawh a mahse a Negative angin a sawi a ni. Khatih hun lai khan HIV/AIDS vei te hian enhranna an tawk nasa hle a, hei vang hian Freddie pawh a inpuang duh lawk lova. A chhan pawh a chhungte’n endawng an hlauh a venthawn vang a ni. Chanchinbu lam chuan a damloh thu an chhuah chuai chuai a. A tawpah chuan Statement a siam ta. November ni 24, 1991 a ni. Freddie chuan AIDS a vei thu a puang a, “Tunah chuan he natna hi ka Fans te zawng zawng in dolet turin ka duh a ni, thudik in hriat a hun tawh a ni," tiin a sawi a ni. A taksa sipai te chu an chhe tawh hle a, natna an do thei tawh lova hemi tuk November 24 ah hritlang awmna vangin a boral ta a ni.

Motley Crue,
Ratt,
Quiet Riot,
Guns N’ Roses,
Warrant,
Poison,
L.A. Guns,
Faster Pussycat,
Twisted Sister leh Band dang tam tak te chuan 1987 vel atangin thawm an rawn nei lian hle a.

Sam sei tak, thenkhat chu thur deuh bem bum an put bakah make-up an hmang nasa a, an thawmhnaw pawh mi mit la thei tur ber, Leather, Jeans tih vel an inbel nasa hle.

Rock Music pianthar lehna (1990s) :
1991 khan Nirvana chuan ‘Nevermind’ album an tichhuak a, Alternative Rock chu a alh chho ta hluai mai a. Hemi rual hian Grunge Rock an tih mai, Hard Rock leh Punk Rock inpawlh chu a rawn lar chho a, hetiang lam auchhuahpuitu Soundgarden te chuan rimawi khawvel chu an al hneh hle mai a.

Nirvana dintu Kurt Cobain chu a intihhlum tak avangin Alternative Rock pawh hian thawm a nei chau nghal vat a, Rock Music kalphung pangngai chuan rimawi khawvelah thawm a rawn neih len leh phah a.

Limp Bizkit chuan Hard Rock leh Rap inpawlh hmangin Style thar danglam tak mai an rawn larpui a. Red Hot Chili Peppers te chu Funk Fusion a hriathlawh pawl an ni.

Kum zabi 21 na a rawn inher chhuah meuh chuan 60s vel bawra Rock ang kha a rawn piang chhuak tha leh a, mahse an kalphung erawh tunlai rimawi nena kaihkawp a ni tawh thung a.

Heng zingah hian Linkin Park chu a langsar pawl an ni a, anni hian Hip-Hop leh Metal an kaihkawp a. 3 Doors Down chuan Hard Rock lam kalpui chungin Contemporary Music chu an telh a, Style danglam tak mai an rawn nei a ni.

A Va Mak Si Em

knowledge.png

US President Abraham Lincoln-a fapa, Robert Todd Lincoln hi a tawng mak ve thei khawp mai. April 14, 1856-a a pa an kahhlum khan an kahhlumna hmun, Ford Theatre-ah khan a awm ve reng a, a nu nen apa thi tur chalchang kha a chahthlak hma in an bawihsawm ve lawp lawp hman a ni. A hnu daih, July 2, 1881 a US President tho, James Garfield, Baltimore & Potamac Railroad Station-a an kah tum pawh khan hnai te ah, duty ten thil thlendan an zawh theih te zingah a lo awm ve leh reng pek a. Chu ai zawnga thil mak chu. September 6, 1901 a US President tho, William Mc Kinley, Pan-American Exposition, New York a an kah tum pawh khan, a bul feet tlemte an tih ang chauhah hian lo zu awm leh reng pek a mawle! Hemi tum hian President an kap lai hi tumdang angin a mit ngeiin hmulo mahse Robert hian a dinhmun hi mak a ti ve deuh pawh ani ve ang, fiamthu in, “President thil tih nikhuaah chuan min sawm hmaih hlauh tawh rawh u, an chungah thil thalo dang a thleng leh palh ang e.” ati ve hial a ni.

December 5, 1664 khan Irish Sea-ah lawng pakhat chu chesualin a pil a. Lawng a chuang, 81 zingah pakhat chiah damchhuak a awm. A hming chu, Hugh Williams a ni. A ho e…? Mahse hei, thu ngaihnawm dang a piang leh tlat! December ni 5 vek, 1785 ah ve thung chuan helai hmunah vek hian lawng dang a pil leh! A chuang zinga damchhuak awmchhun chu Hugh Williams ve tho zu ni leh a. Ava mak tan ve… mahse ala tawp lo! Tun tum chu, December nilovin August ni 5, 1820 ani ve thung. Lawng pawh a hma ami te anga lian ni lo, passenger 24 chauh phur thei chi chu chesualin a pil ve leh ta hlauh mai. Mi pakhat Hugh Williams chiah a dam chhuak. Ava mak in, dawn an va ti sei hlawm ‘liam liam’ em. Williams-a te ho chuan.

February 13, 1746 khan, French pa pakhat, Jean Marie Dubarry chu ama pa (amah hringtu., bible tawngkam takin) a thah avangin tihhlum ani a, a hnu kum 100, February 13 vek, 1846 ah ve thung, French mi tho, Jean Marie Dubarry ve tho chu ama pa (amah hringtu., bible tawngkam tak bawkin) a thah vang ve thovin tihhlum zu ni ve leh chiah a.

October 17, 1678 khan Sir Edmund Berry Godfrey, English Politician leh Justice ni bawk chu Greenberry Hill, London-ah a ruang chhar a ni. Mi kut tuar a thi ngei tih hriat anih avangin a titu zawn hna pawh ngawrh taka neih a ni a, hetiang taka mi challang thattu chu rang taka man chhuah an ni ta reng a ni. An mi man thiamloh an chantir tak te chu- Robert Green, Henry Berry leh Lawrence Hill te an ni. A ruang an hmuhna hmun hming leh a thattu te hming tawp khi in lo hmu em?

1906 khan German Passenger phur lawng, 'Grosser Kurfurst' chuan Bremen atanga New York a pan mek laiin lawngah chuan naute paruk (6) ngawt mai zu han piang a mawle! A ho maw? Chhiar zel teh. Lawng cabin, First Class a nau piang chu pakhat, Second Class a nau piang chu phir (twins) niin pahnih, Third Class a nau piang phei chu phir pathum chi (triplets) niin pathum; an zavaiin naute paruk zu han ni vel thlip thlep a mawle!

August 1890 khan New York, Auburn Prison a mitang pakhat chu Electric Chair hmang a tihhlum a ni. In hrem nan a hetianga intihhlum hmasakna ber a ni. Abyssinia (tuna Ethiopia) Lal, King Menelik II chuan he thu alo hriat veleh hmasawnna ropui tak ni a ngai in, a ram leh mipui, kum zabi 20-na chuangkai tur te mi hnunga an kal bik loh nan leh American ho nen chuan misual hremna kawngah pawh an pheikhai a rualkhat viau ani tih rilru pu chungin, US atang chuan Electric Chair pathum ngawt mai chu a han chah ta rup mai a. A thiltih ah chuan a inchhuang rilru viau nghe nghe a. Engemaw chen nghakhlel taka an nghah hnu chuan an thil chah chu a rawn thleng ta. Phur takin a bawm an han hawng a, a hman dan tur bu te (manual booklet) an han chhiar chiah mai chuh! Pawi lutuk… Electric Current hmang chauhin a nung thei tih kha tu’n an lo ngaihtuah pha lo. Chung hunlai lah chuan Abyssinia chuan Power Supply ala nei der si lo. An Lalpa chuan an chung a thil thlengah chuan a hnuai ami te puhmawh tur zawn a hnekin, a nuih a za a, amah leh amah in nuih chungin, “A pawilo, hman na tur tha deuh ka hria e.” tiin a Lal thutthleng atan a hmang ta hleuh a ni.

Wednesday, December 10, 2014

Lo Hre Ve Teh

knowledge.png

☀ Lincolnshire, England-a Beram vengtu nula pakhat Louise Fairburn chuan a pasal neih dawn in a beram vulh lai hmul atang a siam inneih kawr a ha a, A pasal Ian-a chuan chu beram hmul atanga siam tho Waist Coat a ha ve thung a. Heng an thawmhnaw siam nan hian darkar 120 hman ni in British Pound 3,000 vel sen a ni a, tin Louise hian naupang Nursery Rhyme a Little Bo Peep in a beram ven tiang a hmawr kawm a ken thin ang kha a keng ve ngei bawk.

☀ Kelly Hidebrandt Miami, Florida ami pawh khan a tih tur hrelo awmawl lutuk in Facebook-ah ama hming ang an search ngawt pek a, a hming ang chu a lo awm tuarh mai a. A hming ang chiah mipa Lubok, Texas lam ami chu an be chhin mai mai a, an lo inkawmngeih ta phian a, tichuan a mipa zawk chuan Florida ah chuan a rawn tlawh chhuak ve ta a, an han inhmu chu an inngaizawng a, a hnu lawkah chuan an inneih tur thu an puang dun ta a ni.

☀ Birmingham University, England ami Post Graduate Student pakhat Caroline Tagg chuan SMS text chungchang Thesis a ziak a Doctorate Degree a hmu der mai. He a Thesis hi kum 3 leh a chanve a ziak a, thumal 80,000 a awm a, text message 11,000 chuang zir chiang in heng text message zawng zawng belhkhawm hi word 190,000 vel a tam a ni.

☀ Hertfordshire, England lam mi Rachel Pitt leh Garry Keates te chu kum 2009 London Marathon a an tlan chu Fleet Street lam a St,Bride's Church lamah 38Km chuang an tlan hnuah peng kawi in chutah chuan an Sport Dress te nen biakinah chuan innei nghal in, an inneih zawh chuan an la tlan bak 3.5Km chu tlan zovin a tawp Finishing line an thlen dawnah Keates-a chuan a nupui chu pawm chungin a tlan thleng a, a lo lawm tute lamah chuan Rachel-i chuan a pangpar ken chu Finishing line thlen pah in a vawrh ta a ni.

☀ Herefordshire, England a lo nei mi pakhat Jeff Taylor chuan a artui pakhat ei tuma an chhu keh chu a artui chhungah chuan artui dang a lo awm reng mai tih an hmuh chuan mak a ti kher mai. Artui chhung mu phir hi chu a awm ngun mai a, mahse artui chhunga artui dang a kawr nen thlap a awm hi chu thil vang tak a ni thung.

☀ Kum 2008 kan Celo (Violin ang deuh lianpui) tumtu rualkhat chuan Britain a tlang sang zual pali te an Celo keng chunga lawn chhuak vek a, heng tlang chhipah te hian an Celo tum turin darkar 48 hun an in tuk a. Mak deuh mai hi hemi hun chhung hian an thil tum hi an puitlin hman a, heng tlang pali te inkar hlat zawng hi 1,600 Km lai a tling bawk. Tin, hei bakah hian ni 12 chhungin Britain a biak in lian zual 42 chungah Celo tum hman in nikhat chhung lekin 'Monopoly Game' a London kawtthler lang zawng zawngah an tum kual hman vek bawk.

☀ Darwin, Northern Treritory, Australia ami Traffic Warden pakhat pawhin nu upa lampang tawh in Rapid Creek Market kawt a a ui kaih lai a thlun chu ‘Parking Ticket’ a lo pe ve hmiah mai. He nu hian a Shopping zawh a a ui han kaih a tum chu a thlunna chain ah chuan parking ticket hi a lo awm va mai a ni.

☀ Kum 2009, September ni 9 khan Chinese ho mi nuai(h) chuang tehmeuh in nupui an nei tlat mai. Hemi ni 09/09/09 hi anni tan chuan vanneihna ni a ni tlat mai. He ni hi an tawng chuan ‘jiu, jiu’ an ti a a awmzia ah chuan ‘hun rei tak awh tur’ (For a very long time) tihna a ni ve tlat. Vanneihna ni ah an ngai a, hemi ni a innei chu nupa pawh kumkhua ainthen lo tur angah an ngai a ni.

☀ Palm Beach, Florida a Wildlife Photographer pakhat James Snyder-a chuan a huana thingkung pakhatah chuan Light tereuhte te Christmas a in cheimawina ang chi deuh hi a dah kual a. He a Light dah pakhat hi rannung in an lo bawm chu ei tumin Uchang chikhat Cuban Tree frog an tih ang chi chuan a lo lawn chilh a, Light eng bawm rannung ei a tum chuan a Bulb chawp chuan a dawlh ta daih mai a, a huan neitupa James-an ava hmuh lai hian he Uchang hi thingkungah chuan Bulb dawlh chung chuan a lo bet eng phet phet mai a ni.

Tuesday, December 9, 2014

Where Are You Now - Nazareth

nazareth.jpg

Nitin hian maw tu dang ta mah ni lova keima ta bil liau liau i nih lai hun te kha ka dawn kir thin a ka lung hi a leng in ka khua hi a har ngawih ngawih thin a. Engemaw chang phei chuan he ka Khawharna leh Lunglenna theihnghilh tur hian tlanbo daih chak chang ka nei thin. Diktak chuan hlim taka hun kan hman dun zawng zawng te kha ka rilruah hian a la cham reng a, theihnghilh ni reng ka nei thei si lo. Khang hun zawng zawng te kha ka tan chuan hun hian a liam pui ve mawlh si lo, theihnghilh che ka duh a ka rilru chhungril atang hian paih bo che pawh ka duh mahse ka thei si lo. Englai pawh mai hian ka bulah hian i awm reng hian ka hre si thin...

...Tunah khawnge i tuan tak le? Aw ka bulah hian han awm leh tak la aw... engkim hi a fel vek ni mai tur hi a nia...

Tunah zawng mahni in khawhar takin ka awm ta, tu thiamloh mah a ni lo a keima thiamloh liau liau a ni, tumah dem thei pawh ka ni hek lo. Kei zawng he ka khawharna leh lunglenna hian tihian min phuarbet tlawk tlawk mai dawn a nih tak ber hi. Nang chu zalen takin i awm thei ta. Ti hian ka nun chuan hniam lam a pan zel a, kei zawng tual chara paih thlak thlawrh a phuar hlawm tlat ang mai ka ni ta... mahse nang chu i zalen thung si. Aw kan hlim lai ni te kha nghilh thei reng hian ka mawi si lo.... thinlaiah i cham reng a englai pawh hian ka bulah i la awm reng ang hian ka hre thin si a...

...Mahse tunah khawian tuan zai rel si che maw, ka va ngai che in ka van mamawh tak che em... ka kiangah hian awm la chu hetiang hi ka ni lo anga engkim mai hi a fel vek mai tur a nia...(Te han ti kual vel i la)

Where Are You Now:
Every single day
I think of the times
When you were still mine
And I'm blue
Got to get away
Get you out of my mind
I'm caught up in time
And I'm blue
I don't miss all the fun that we had
You were always around me
Where are you now
I need you now
If you were around
It would be alright
Living on my own
I know I'm to blame
I'm locked in my chains
And you're free
Fallen like a stone
I'm down on the ground
I'm tied up and bound
And you're free
I don't miss all the fun that we had
You were always around me
Where are you now
I need you now
If you were around it would be alright
(Repeat 2X)

He hla nalh leh lunglen thlak lutuk mai, tun thleng a mi ngaihthlak la hlawh tak mai leh henglai India hmarchhak kilkhawr a State te ber leh intodelh lo ber mai Mizoram thingtlang kilkhawrah pawh zan tla eng hnuaiah tingtang se dar tiat tuk chawp lennghal nena leikapuiah arbawm nghenga kan lo kur pui ve thin WHERE ARE YOU NOW tih hi 1968 a din Scottish Hard Rock Band Nazareth ho hla ni in, an ni ho hi 1970s chho vel kha UK velah chuan an lar vet vet hle thin a ni a. 1975 ah an album ‘Hair of the Dog’ tih in khawvel an deng chhuak a an hla an lar pui ber ‘Love Hurts’ pawh henglaiah pawh kan lo kur pui ve nasa hle thin a nih kha. Hla tamtak record in album engemaw zat an siam a, chutih lai erawh chuan an band member hi an in thlak kual nasa ve hle thung a.

Tun tumah hi chuan an band chanchin hi chu rawn sawi vak ka tum lemlo a, an hla ‘Where Are You Now’ te, ‘Moonlight Eyes’ te, ‘Star’ tih vel bawr te leh ‘Whatever You Want Babe’ tih vel, ‘Place in your Heart’ tih te leh ‘Love Hurts’ tih chho vel te hi tunhma kan rawlthar chuah chhoh ve lai atang tawh a ka hla duh leh ka ngaihtlak tam, thian ho kan la kim lai a zan thla eng hnuaia thlanmual vel a mei chhem pah leh ar pum hemhmin pah, eng engemaw han dawm deuh keuh keuh pah a National Panasonic tape recorder a battery 6 hmang chi nen, Reynolds hollow Guitar nen vel a kan lo kur pui ve nasat thin te kha an nih avangin lung hlui hlui te pawh a leng ve deuh roh a chuvangin post tih variety na ni pah fawmin tihian ka rawn sep rawtui kual vel ta mai mai anih hi.

BigDaddy Hmahmatea IV
Duhaisam
Facebook


YouTube a lo en duh tan He Tah
Mp3 a lo ngaithla duh emaw lo download ve duh emaw tan He Tah

Monday, December 8, 2014

Internet Slang Thenkhat

internet-slang.jpg

2moro - Tomorrow

2nite - Tonight

BRB - Be Right Back

BTW - By The Way -or- Bring The Wheels

B4N - Bye For Now

BCNU - Be Seeing You

BFF - Best Friends Forever

CYA - Cover Your Ass -or- See Ya

DBEYR - Don't Believe Everything You Read

DILLIGAS - Do I Look Like I Give A Sh**

FUD - Fear, Uncertainty, and Disinformation

FWIW - For What It's Worth -or- Forgot Where I Was

GR8 - Great

ILY - I Love You

IMHO - In My Humble Opinion

IRL - In Real Life

ISO - In Search Of

JK- Just Kidding

L8R - Later

LMAO - Laughing My Ass Off

LOL- Laughing Out Loud -or- Lots Of Love -or- Living On Lipitor

LYLAS - Love You Like A Sister

MHOTY - My Hat's Off To You

NIMBY - Not In My Back Yard

NP - No Problem -or- Nosy Parents

NUB - New person to a site or game

OIC - Oh, I See

OMG - Oh My God

OT - Off Topic

POV - Point Of View

RBTL - Read Between The Lines

ROTFLMAO - Rolling On The Floor Laughing My Ass Off

RT - Real Time -or- ReTweet

TY or THX or TX or THKS - Thanks

SH - Sh** Happens

SITD - Still In The Dark

SOL - Sh** Out of Luck -or- Sooner Or Later

STBY - Sucks To Be You

SWAK - Sealed (or Sent) With A Kiss

TFH - Thread From Hell

RTM or RTFM - Read The Manual -or- Read The F***ing Manual

TLC - Tender Loving Care

TMI - Too Much Information

TTYL - Talk To You Later -or- Type To You Later

TYVM - Thank You Very Much

VBG - Very Big Grin

WEG - Wicked Evil Grin

WTF- What The F***

WYWH - Wish You Were Here

XOXO- Hugs and Kisses

PP - Profile Picture

DP - Display Picture

WA - WhatsApp

FB - Facebook

PM - Personal/Private Message

Khing ho khi a larzual thenkhat chauh an ni a, i duhkhawp loh leh he mi Link ah hian i lo en chhunzawm ve tawh mai dawn nia aw.

Sunday, December 7, 2014

Bobbie Zinkawng Thui Tak Chu

219644.jpg

Khuanu hian ransa ah hian Mihring ten kan neih ve loh hriatna mak tak mai hi a lo dah teuh mai a. Hlauhawm lo thleng tur hriat theihna te, mihring an mahni tan a hlauhawm leh hlauhawm lo hriat theihna te, anmahni pu te nen a engemaw in thlun zawm tlat na te chi hrang hrang a tam mai. Chutiang hriatna mak tak mai leh an pu te nen emaw a thlunzawm tlat tu chu Animal PSI an ti a. Chutiang hriatna hmanga Bobbie-an tih in 4,105Km chuang a, a pu te a zawn chhuah dan ngaihnawm leh danglam tak mai chanchin hi in sawi teh ang.

He Ui Bobbie hi English Sheepdog leh Collie thlah pawlh, Oregon a cheng, Restaurant nei Frank Brazier-a te chhungkaw vulh lai a ni a. August 1923 khan Indiana lama chawlh hmanga an zin na lamah Bobbie hi an kalsan palh ta hlauh mai a, an in hloh ta a. An han ngaihven ngial pawh a an hmuh zawh takloh avangin Frank-a te chhung chuan a bo ta ah ngai in Oreagon lamah an haw san ta a. Bobbie chuan a pu te chu bo san mai alo tum lo nasa aniang chu, a pu te chhung zawn hna chu a tan ve ta, a zinkawng thui tak mai chu a lo intan dawn ta. A pu te lah chu motor in an tlan daih tawh mai si. A rim hriatna ngawt chuan atan zawn hmuh ngaihna awm lo reng reng motor chi hrang hrang veivak a tam ropui mai bawk si.

A tirah chuan Bobbie hian a pu te han zawn tan dan a bangbo ve hle aniang hmun hrang hrang ah mel 1000 bawr vel zet chu a kal kual ni ngei tur a ni mahse a pu te awmna lam chu mel 200 vel bak in a hnaih phah der si lo. Bobbie hian a pu te awmna lam zawng hmu tur chuan khawthlang lam zawng in a kal char char angai a ni. Tichuan thlasik a lo in her chhuah chuan a kalna tur lam chu a man fuh tan ta. Illinois te Iowa te a pal tlang zel a, ke in a kal ta ngat ngat mai a, a remchang apiang, a hmuh apiang a ei in hmun remchang apiangah a riak ve mai zel a. A chang in mi in bathlarah te a riak a, mi chhungkaw bula ni 2-3 vel han khawsak zawk zawk te pawh a nei bawk a. Thenkhat in chaw te an lo pe ve bawk a. Mahse cham rei thei a ni lo, hmabak a nei, a chhungkua te a zawn hmuh a ngai tlat. In leh lo neilo ho dah khawmna hmunah te pawh a riak ve a ni awm e. Tichuan a kal zel a, Des Moines, Iowa ah chhungkaw pakhat amah eitur vel lo pe tu te bulah Thanksgiving hun te a hmang a, he mi te chhungkaw bulah hian kar khat zet a cham ve nghe nghe a.

Tichuan Bobbie chu khawthlang lam pan chuan a kal leh ta zel a. Mak deuh mai in a kal vel naah hian khawngaihtu a tawn theih bakah ui chuang man ho ‘Dog Catcher’ ho hi a pumpelh ve leh hlauh zel. Tichuan khawthlang lam pan chuan a kal ta ngat ngat mai a, eitur tha a hmuh loh avangin a cher in a chau ve tawh hle mai a, khawi laiah emaw amah chaw lo pe tu te bulah rei vak lo an cham a,tlema tha a neih deuhvah a kal chhunzawm leh mai a. Lui tam tak a hleuh kai angai a. Vur in a a bawh khah chuk mai Missouri River lian tak mai pawh a hleuh kai ngat a ni. Thlasik vur tlak nasat vanglai takin Rocky Mountains a pal tlang leh a. (Hei zet hi chu pui tak a ni tawp mai) A kal tawp lam ah phei hi chuan a kal nasa lutuk a, a ke hnuai zawng zawng a ral vek a, a ke ruh a lang thei hial a ni.

He Ui tumruh tak mai Bobbie hi chutiang mai mai chuan a thil tum a thulh tir eih lo. Kawng lakah hian thehlei te, sazupui te a hmuh ang ang a man ve pah zel a. Tichuan a pu te nen an in hloh atanga thla 6 zet hnuah chuan Silverton, Oregon a tunhma a, a lo chenna thin farm house chu a thleng ve ta hlawl mai. Chumi zan chuan chu farm house ruakah chuan a riak ta phawt a. A tuk khua a lo var chuan chau tak chung in khaw chhungah a vak lut a, chutah chuan a pu Frank Brazier-a te chhungkaw dawr, restaurant, an chenna in ni nghal bawkah chuan lut in a pu zan lama hnathawk chau khuma lo mu khumah chuan a tha la neih chhun zawng zawng chu sawm khawm in a zuang kai a, a pu hmai chu a liak ta lap lap mai. A zin kawng 4,105 Km zet a thui chu a tawp ta.

Bobbie chu a rawn haw leh tih an hmuh chuan mak an ti nasa mai. Tualchhung chancinbuah an chhuah phawt a, tichuan Oregon Humane Society chuan a thlalak te chhuah in a lo hmu apiang te an hnena rawn in hriattir turin an ti ta a. Hetianga an tih atang hian ani Bobbie kalna chin pawh an chhut chhuah theih tak ni. Mi tamtak amah lo hmutu leh eitur te lo petu te an rawn in report zel a, a tawpah chuan he ui tumruh leh tuar chhel tak, a pu te tana rinawm tak hi khawvel a ui chawimawi hlawh ber alo ni ta a ni. Khaw hrang hrang a paltlang ho ten chawimawina te an hlan a, rangkachak a siam ui nghawngawrh pawh a dawng hial a ni. Amak ber mai zawk chu a pu Brazier-a te chhung kalna lam kawng a kal miah lovin, ala kal na ngai miah loh leh hriat ngai miah loh, ramhnuai leh ram chhengchhe tak tak paltlang a, a pu te a zawng hmu thei tlat mai hi a ni.

Ran mai mai kan tih te hi an va lo mak in Pathian hian a va lo siam SPECIAL tak em.

Pic - Bobbie

BigDaddy Hmahmatea IV
Duhaisam
Facebook

Sunday, November 30, 2014

Un-Break My Heart - Toni Braxton

Don't leave me in all this pain
Don't leave me out in the rain
Come back and bring back my smile
Come and take these tears away
I need your arms to hold me now
The nights are so unkind
Bring back those nights when I held you beside me

Ni e, rilru na leh thinlung kehsawm a inkalsan chu a na alawm, mi pangngai tan chuan tih mai mai loh tawp tur chi a ni reng a ni. Chutianga rilru na ngawih ngawih a in kalsan lai chuan hman a kan nun hlim tak mai te kha an ngaihawm duh khawp mai a, kan hlimna bo tawh hnu te kha lo kir leh se kan duh ngawih ngawih thin a, mal taka kan awm lai te pawhin duat taka min kuah vawng vawng thin tu kha kan ngai in kan thlahlel ngawih ngawih thin a, zan a tu dang ngai lova kan kuah vawng vawng thin lai hun te kha koh kir leh theih ni se kan ti vawng vawng thin reng a ni.

Un-break my heart
Say you'll love me again
Undo this hurt you caused
When you walked out the door
And walked out of my life
Un-cry these tears
I cried so many nights
Un-break my heart
My heart

Chutiang hunah chuan kan thinlung na keh sawm tawh chu rawn tuam dam leh se kan duh ngawih ngawih thin a. Min hmangaihna anka nem kan hriat tawh ngai loh te kha hriat nawn leh kan chak fo thin. Kan nun atanga min vahbo san ni a kan rilru na te chu rawn thawi dam leh mawlh se kan ti ngawih ngawih thin a. Zan tam an mahni avanga kan tahna mittui te chu min rawn hruk hul sak in kan rilru na chu rawn tuam dam leh se kan ti vawng vawng fo thin.

Take back that sad word good-bye
Bring back the joy to my life
Don't leave me here with these tears
Come and kiss this pain away
I can't forget the day you left
Time is so unkind
And life is so cruel without you here beside me

Kumtluang atana min thlahna tawngkam lungchhiat thlak tak mai te kha sut leh theih in han sut leh sela, an mahni ngaia kan thahna mittui te hi hul thei se, keimahni a na reh thei lo awm hi rawn fawp dam se kan ti vawng vawng thin a. Kir leh tawh lo tura min kalsan ni kha theihnghilh theih a ni lova, khatiang ang min tawn tirtu hun hi a lo ngilnei lo in a lo rawng em a ni ber mai e, a, a tellova hringnun hman zawng a har a, a na a ni e.

Un-break my heart
Say you'll love me again
Undo this hurt you caused
When you walked out the door
And walked out of my life
Un-cry these tears
I cried so many nights
Un-break my heart
My heart
Don't leave me in all this pain
Don't leave me out in the rain
Bring back the nights when I held you beside me

Un-break my heart
Say you'll love me again
Undo this hurt you caused
When you walked out the door
And walked out of my life
Un-cry this tears
I cried so many, many nights
Un-break my
Un-break my heart oh baby
Come back and say you love me
Un-break my heart
Sweet darlin'
Without you I just can't go on
Can't go on...

Aw, duhtak ka thinlung na hi rawn thawi dam leh la ka va ti tak em. Lo kir leh hram la vawi khat tal i hmangaih biahthu di min hlan leh la ka va ti em. I tel lova hringnun hman zawng ka zuam mawlh lo a ni e. Ti a han kur diam diam mai hi zawng.

Ching pawr kual duah lo mai ang aw mi nuih te reu reu kan ti za palh ange. Hmanni chu ka friend list ami pakhat hian he hla thu hi min rawn tag a, ka wall ah hian a lang thla dul mai a. A tirah chuan chutia Sap sendang tawnga thu inziak thla dul mai chu enge tih pawh en tum lemlo chuan ka’n tawngpawng like ve ngawt a, Mahse a tukleh lamah chuan ka’n enchiang a Toni Braxton hla tunhma deuh a mawi ka lo tih em em thin, tun hnu thleng pawh a ka duh zui tak ‘Un-Break My Heart’ tih hla thu hi a lo ni reng mai a. Kha a rilru a na viau a nih hmel a. Chutia ka chhiar thlak takah chuan a hla te chu mu chungin ka’n ngaithla nawn leh a tunhma ka hriat tirh a nalh ka tih ang tho khan a nalh ka lo la ti reng a keimah min fan dan pawh a lo la ngai reng mai a. Tichuan hun remchangah ka la post ang mawle ti rilru vang vang chung chuan muthilh zai ka rel ta a, ka mumang lamah erawh ka hmu zui reng reng lo thung. Diktak a sawi chuan he hla ka ngaihthlak hi chuan kei pawhin tu emawni tak chu hriatchhuah ve vawng vawng chu ka nei ve ngei alawm....Mahse tunge a nih erawh ka sawi lovang.

"Un-Break My Heart" tih hla hi American recording artist Toni Braxton-i'n a sak a album, Secrets (1996) ami kha ni in MTV vanglai hun 96/97 chho vel bawrah kha chuan a lar thei kher mai lah tak a. He ‘ballad’ mawi lutuk tak mai hi Diane Warren phuah a ni a. A hla phuah sa hi Arista Records president L.A. Reid an ngaihthlak tir chuan ani hian Toni Braxton-i sak chi tak ni in a lo hria a. Toni Braxton-i an han sawi hmuh chuan a lo ngaina lo nasa mai a. A tirah tak phei chuan sak pawh a sa phur vak lemlo a ni awm e. Mahse L.A. Reid chuan engtin tin emaw sa turin a thlemthlu thei hram a, tichuan Braxton-i hian a sa ve ta a, a album ‘Secrets’ tih ah chuan dah tel ve in July ni 10, 1996 khan LaFace Records atangin a album atanga a single pahnihna ni turin an released ve ta a. Toni Braxton-in a aw hniam tham deuh chhel chhawl in an la a, chutah a sang lai ah hneh lutuk mai in an vawrh chho leh vel a, a chawih mawi tawk turin a aw an ti teng chher leh vel zet hi zawng... sawi thui tawh lo mai ang. Chutah zet chuan khawvelin he American singer zaithiam turu zia hi a rawn hrechiang lehzual chho ta.

Kum 1997 a rawn inher chhuah meuh chuan Grammy Award for Best Female Pop Vocal Performance a dawn phah ta nawlh mai a ni.

A tirin an han duh lo dawn vel a, han sa duhlo tlang chu ni se khati khawp khan a hun laiah khan khawvelah Toni Braxton kha a lar pha hauh in a rinawm loh.

"Un-Break My Heart" hi a hunlai kha chuan a hlawhtling in a thlen pawh a thleng sang hle mai a. Billboard Hot 100 ah No-1 ni in kar 11 chhung zet chu No-1 ah hian a cham nghe nghe a. Hot Dance Club Songs leh Adult Contemporary component charts ah pawh No-1 a kai pha ve ve leh a. Tin, Europe lamah pawh ram 10 chuangah Top 5 ah a lang pha in Austria, Belgium (Wallonia), Sweden and Switzerland ah te phei chuan No-1 a kai pha hial a ni. A music Video hi Billie Woodruff-a direct a ni in a video ah hian a satu Toni Braxton-i hian a bialpa a sun anga lan tir a ni a. A bialpa nen hian hlim taka an hun lo hman dun tawhte kha dawn kir a mithla let vawng vawng thin anga lantir a ni bawk. He hla hi kum 1997 Billboard Music Awards opening ceremony ah live in a sa a, a sa tha kher mai lehnghal. Tin, he hla hi zathiam tamtakin an rawn cover chho ve ta a, American alternative rock band Weezer te pawh khan an rawn cover ve tlat a ni. He hla hi Diane Warren hian ballad leh dance song ang chi atana a siam a ni a, mi thenkhat phei chuan ‘gay dance song’ angin an ngai fo thin. Engpawh nise he hla nalh lutuk tak mai hi in lo ngaithla tawh thin a nih pawhin lo ngaithla nawn ve leh phawt mai ula in inchhir hauh lo ang tih ka tiam ngam sak che u a. In inchhir ta hlauh a nih chuan nachhawkna mum khat ei ula in mu vang vang mai dawn nia.

BigDaddy Hmahmatea IV

Saturday, November 29, 2014

Imagine - John Lennon

Imagine there's no heaven
It's easy if you try
No hell below us
Above us only sky
Imagine all the people living for today

I dawn ve ngai em? Han dawn ve chhin teh, Vanram emaw hremhmun emaw hi awm lo ta se, sakhua min phuartu hi awm lo in eng sakhaw ngaihdan mah hi a dik ber tibik chuang lo ila, hremhmun pawh hi awm lo in kan chung lamah hian van hi awm tawp mai se, thlarau khawvel hi lungkham chuang lo in nitin a kan mahmawh ang tur ngaihtuah hian khawsa ta tawp mai ila. hetiang nun hi i dawn ve tawh ngai em le?

Imagine there's no countries
It isn't hard to do
Nothing to kill or die for
And no religion too
Imagine all the people living life in peace

Han dawn zel teh, he kan khawvelah hian ka ram ka ram ti bik lo hian mihring te hi han khawsa ho ta vek mai ila, ramri buai leh ram inchuh a indo te leh innghirngho te, thisen inchhuah a inthah te hi awm ta lo se, sakhua bik te hi awm lo in tumah hian mahni sakhua hi a dik ber a ni ti a in hnialna te hi awm ta lo se, khawvel mihring zawng zawng te hi rilru hmunkhat pu in leng za ta ila. I dawn ve ngai em le?

Imagine no possessions
I wonder if you can
No need for greed or hunger
A brotherhood of man
Imagine all the people sharing all the world.

Han dawn zel teh, he khawvelah eng thil mah hi mahni ta ta bik awm lo hian han intawm ta vek mai ila, rethei bik te hausa bik te pawh awm chuang lo in kan thil neih engkim hi in sem rual in intawm ta vek mai ila, duhamna te hian hmun chang tawh lo se, thenkhat an len thur thur lai a thenkhat rethei leh riltam ngawih ngawih a an lo awm thin ang te hi awm tawh lo se, mitin hi unau anga in enin engkim mai hi intawm in engkim hi lungrual takin ei za dial dial i la, he khawvelah hian ta ta tih hi bo tawh se. hetiang nun leh khawvel hi i dawn ve tawh ngai em?

You, you may say
I'm a dreamer, but I'm not the only one
I hope some day you'll join us
And the world will live as one

Kei chuan hetiang hian ka dawn thin. nang erawh chuan suangtuahna khawvel hlawhtlin ni nei ngai lo tura cheng satliahah ve mai angah min ngai pawh a ni thei, chutih lai erawh chuan he suangtuahna khawvela cheng awmchhun hi ka ni bik hauh lo a nia aw. Mahse maw, he ka suangtuahna khawvel hi engtikni ah emaw chuan min la tawm pui ve a, he khawvelah hian thisen chhuahna te, innghirnghona te, ram leh ram hnam leh hnam indona te, sakhua leh sakhua inhmuh thiamlohna te, rethei leh hausa inkar zau lutuk te hi tibova, mitin hi inlungrual taka kan chen ho hun hi a la thleng ngei ang tih hi ka beisei tlat a ni.

Kum 1971 khan tuk khat chu English Musician pakhat John Lennon-a chuan a chenna In England-a Ascot, Berkshire-a Tittenhurst Park estate-a a bedroom ah chuan a ‘Steinway’ piano tum chung chuan hla thu a ziak mawlh mawlh mai a. Hetih lai hian a nupui duhtak Yoko Ono chuan a hla phuah lai chu a lo thlir reng bawk a. Hemi tum hian a hla phuah lai hi vawikhatah a thu leh a thluk chu a phuah zo nghal vek mai a, tichuan khawvela hla ropui ber te zing ami ‘Imagine’ tih chu a lo piang ta a ni.

Imagine tih hla hi John Lennon-a hla zawng zawngah chuan a hlawhtling ber in hralh chhuah hnem ber a ni a. A hla thu hian khawvel mihring te inngeih tlang taka awm atana a duh thu te leh ram leh ram bik te, sakhua bik te, mahni thil neih bik te awm lo a, mitin inlungrual tak a intluktlanga awm a duh zia thu te a rawn sawi a. John Lennon hi Communism lam awn mi chu a ni lemlo na a, a hla hian Communist Manifesto chu chiang takin a puang chhuak tih erawh a pha lo thung.

John Lennon leh a nupui Japanese mi Yoko Ono chuan Imagine tih album tur hi anmahni in Tittenhurst Park, England a an studio ah May-June 1971 khan an record chho a. Tichuan Phil Spector-a co-produced na hnuaiah hemi kum September thla hian LP in an released nghal a, tin, hemi hnu thlakhat lekah hian John Lennon hian ‘Imagine’ hi single angin US ah a released ve leh nghal bawk.

He hla hi an tihchhuah tirh atangin a Hit rem rem hle mai a, Billboard Hot 100 ah No-3 an kai chho phawt a, tin, a LP hian UK ah an released kum hian November khan No-1 a kai ve nghal zat bawk a, Uk ah hian a tir tak chuan single angin an release phawt a mahse a hnuah LP in an release ve leh a, an release hlim hian copy 1.6 million teh meuh an han hralh mai chu mawle. Imagine hi John Lennon an a hla zawng zawng a sum a lakluh hnem na ber a ni chho ta reng a ni. BMI chuan he hla hi kum zabi 20 na a mi hrang hrang in a hla an sak hlawh berah a puang ta hial a, hei hi a awm pawh a awm reng bawk. An release tirh atang khan khawvel zaithiam hrang hrang 140 chuang in an sa in an record a, a satu zawng zawng te hi chu kan sawi vek seng hauh lo anga- Joan Baez,
Madonna,
Neil Young,
Elton John,
Queen tih vel bawr in an record in an sa a ni a theuneu lo tak hi a ni tawp mai a ni.

Lawmman leh nihna eng engemaw neuh neuh pawh a la hnem nangiang mai a, heng pawh a vai chuan sawi sen chi a ni hauh lo bawk. Grammy Hall Of Fame ah lakluh a ni a, Rock and Roll Hall of Fame ah 500 Songs that Shapped Rock and Roll ah telh a ni bawk. Guinness World Records British Hit Singles Book chuan second best single of all time ah a puang tawp mai bawk a, tin, Music lam sawi apianga sawi hmaih theih loh Rolling Stone magazine chuan 500 Greatest Songs of All Time an No3 ah a hlang kai nawlh mai bawk. Tin, Rolling Stone magazine vek hian ‘Imagine’ hi John Lennon-a'n music lama khawvel a pek ropui ber a ni e an ti hial a ni. Gold Radio chuan ‘Gold’s Greatest 1000 Hits List’ ah No 3 ah a dah vang mai bawk. Chu mai a la ni lo, January ni 1 2005 khan Canadian Broadcasting Corporation chuan kum 100 chhunga khawvela hla ropui ber atan a puang hial bawk. US lamah pawh a tla na khat a ni ang Recording Industry Association of America chuan 365 Songs Of The Century ah History a hla pawimawh ber atan a puang hial bawk. UK a Virgin Radio chuan December 2005 khan ngaithla tute hla duh ber No-1 atan a puang ve leh a. Australia lamah pawh a tla na khat aniang Nine Network in 20 to 1 countdown show, 12 September 2006 a an neih ah No-1 ah bawk an thlang ve leh a ni. Triple J's Hottest 100 Of All Time, 11 July 2009 a thlanna an neih ah No 11 atan an thlang bawk.

‘Imagine’ hi sawi tawh ang khan nihna neuh neuh an hlan leh, a satu hrang hrang te hi sawi mai sen chi pawh an ni lo hial zawk a. Khawvel in ‘Peace Songs’ a tih ang chi ah chuan khawvel pumpui a mi ngaih hlut leh ngaihsan, mi ngaihthlak hlawh ber leh sak hlawh ber a ni a. US President 39 na Jimmy Carter-a khan a tia lawm, “Khawvel ram hrang hrang hi ka tlawh hnem ve hle tawh in ram 125 vel ka tlawh tawh a, ka kalna apiangah hian ‘Imagine’ hi an ram National Anthem ang mai hian an sa nasa a, hla ropui tak chu a ni e...” a ti ve hial a ni. October ni 9 2010 khan John Lennon-a kum 70 birthday na ah Liverpool Signing Choir chuan John Lennon Peace Monument tih Chavasse Park, Liverpool England ami hawnna ah ‘Imagine’ hi an sa a, hei zet hi chu a ropui kher asin.

Sawi sawi mah ila kan sawi kim seng tak tak dawn chuang lo a, chuvangin kei pawh in a khawvela ka hla duh ber te zing ami, Guitar leh Piano a ka tum thiam ve hmasak ber te zing ami ni bawk khawvel in a hla ropui a tih te zing ami ni bawk ‘Imagine’ chanchin chu heti chinah hian lo duhtawk dawn mai ila. Emeli Sandé in BBC tan a record 2012 Summer Olympics August 2012 khar na hun atana hman tur chuan tunah hian UK Top 40 ah chart rawn kai thar tha leh in No 18 a rawn ni leh vang tawh bawk a tin kan lo hriat ve mai mai atan New York City a Times Square a kumthar lai a ‘New Year's Eve ball drop’ an tih mai a huho a intihhlimna hun an neih thinah hian kum 2005 atang khan ‘Imagine’ hi zaithiam ten an la sa ziah bawk a ni.

You, you may say
I'm a dreamer, but I'm not the only one
I hope some day you'll join us
And the world will live as one...

BigDaddy Hmahmatea IV

Wednesday, November 26, 2014

No One But You (Only The Good Die Young) - Queen

Hringnun khawvela kan cham chung hian kan thianthate engzat takin mual min liam san tawh hlawm ang maw? Kei kan suahsual lai vel a ka lo tih pui thin ka thiante kha chu veng chhung ami pawh, veng pawnlam ami pawh dam hi an tam tawh lo khawp mai a. A la dam chhunte chu a sim ta te leh a vannei zual tlem a zawng kan ni mai a. Hei Facebook lamah te thenkhat chuan min rawn zawng chhuak ve leh liam liam a lung hlui te pawh a leng duh khawp mai. Kan suahsual pui te ni lo sual kawng dai ve reng reng lo kan thianthate pawh tamtakin mual min lo liam san ve ta.

Khang kan thiantha mual min liamsan ta te kha hun leh kum te a lo vei chuan englai pawhin kan hrereng hauh lo mai a, mahse anmahni han ngaihtuah chhuah changa an damlaia kan hun hman ho dan te han ngaihtuah let chang hi chuan an ngaihawmin lung an ti leng a, hnuk hi a ulh teuh zel mai zawng a nih hi maw. Mihringte lah hian kan dam chen turah hian thu kan nei lovin kan thih hun tur minute hnih-khat lek pawh kan hre lawk thei der bawk si lo. Khang kan thiantha mual min liamsan tawh ho te kha tunlai hunah hian la dam ni ta se heng kan tlei pui em em Facebook te hi han khawih ve se nuam ti fe fe tur leh tuipui fe fe tur, Bike chhuak thar a man to to nei nalh thei deuh deuh tur an tam si a mahse anni chuan heng tunlai thil te hi an hmu ve hman ta lo, kan va vannei hlawm bik tak em.

A sakhaw thil ang zawngin thlir ta lo ila, khang kan thian kal ta te ho khan an awmna mitthite khawvel atang hian keini ho hi min rawn ngaihtuah ve thin angem le, hmun tin mai a an thian an kalsan tak anmahni ngai em em tute, anmahni avanga rilruna vawng vawng te, anmahni avanga lungchhe hnuk ulha mittui far thin te hi min rawn dawn ve in anmahni avanga kan mittui far te hi pawi an rawn ti ve angem le....

Mahse anni chuan he lei hrehawm hi kalsanin an chawl hahdam ta a, heti hian an tellovin hringnun chu kan lo hmang chho ve zel mai zawng a lo ni si a, kan tih theih tawk awmchhun chu anmahni ngai a lunglen leh an thlan a pangpar dah sak mai a lo ni ta. Mihring fate hi amal te te in kan thi pheuh pheuh a, kan inkalsan pheuh pheuh a, a tawpah chuan kan Generation chuan mual a liam anga kan hnuah thangthar ten Generation thar an rawn hmang chho ve leh anga, chumi huna la boral ve lo te chu tar chhia mai kan lo ni tawh anga, kan thiantha kal ta te kalna lama kal ve vat vat a an hnen thlen hlan kan nghakhlel ngawih ngawih tawh mai dawn a ni, an ni ang reng kha tumah an awm si lo. A fel fel, a kawm nuam nuam, a rilru tha leh ngainatawm awm hian mual an lo liam hmasa mai zawng a lo ni e.

A hand above the water
An angel reaching for the sky
Is it raining in Heaven
Do you want us to cry?
And everywhere the broken hearted
On every lonely avenue
No one could reach them
No one but you
One by one
Only the good die young

They're only flying too close to the sun
And life goes on
Without you
Another tricky situation
I get the drownin' in the Blues
And I find myself thinkin'
Well, what would you do?
Yes, it was such an operation
Forever paying every due
Hell, you made a sensation
You found a way through
One by one
Only the good die young

They're only flyin' too close to the sun
We'll remember
Forever
And now the party must be over
I guess we'll never understand
The sense of your leaving
Was in the way it was planned?
And so we grace another table
And raise our glasses one more time
There's a face at the window
And I ain't never, never sayin' goodbye
And it's one by one
Only the good die young

They're only flyin' too close to the sun
Cryin' for nothing
Cryin' for no one
No one but you

Ka lung a va leng kher em. A hla thu hi rawn chin pawr ka tum lo, thiam pawh ka thiam lo a, chin pawh ka ching pawr phal hek lo. Hetia a hlathu behchhana lunglen thu tawite a han kur kual pui mai hi ka duhtawk viau a ni. "No-One But You (Only the Good Die Young)" tih hla hi hrelo kan awm kher in a rinawm loh. He hla nalh lutuk mai a thu lungkuai bawk, a Music nalh bawk si hi British Rock Band Queen hovin an sak hi a tirah tak chuan Queen Guitarist Brain May in kum 1997 a Princess Diana thih hlima a phuah kha ni in an Vocalist 1991 a boral ta Freddie Mercury fakna leh a hriatrengna ni pah fawma a phuah a ni a, a tir takah chuan amah Brain May Solo Project atana a phuah a ni nghe nghe.

A demo tape hi an Drummer Roger Taylor a pe a, ani hian ngaihthlak pawh ngaithla lo chuan Drawer ah a dah a, a lo theinghilh zui veng veng mai pek a, mahse a hnu a a’n ngaithlak ve takah chuan tlem khawih danglam a Queen hla hrim hrim atan a siam a tha zawkin a hre ta a. Tichuan a thluk vel leh a hla thu a Freddie Mercury lam hawi lutuk lai te chu siamtha in Queen member pathum la dam ho chuan an record ta a an album Queen Rocks tih ah dah tel in single angin an released tel ta bawk a ni. Keima mimal ngaihdan bikah chuan khawvela mipa zaithiam ka tih ber Freddie Mercury tello chu a hriat khawpin ka hre ve a, chutihlai erawh chuan khawvela a ka band duh ka sawi apaianga a hmasa ber a Pink Floyd nena ka sawi lan thin Queen ho zet zawng pathum lek pawh in an ropui dan leh an hla ngaihthlak a nawm dan a la danglam chuang reng reng lo ka ti ve thung...

Engpawh nise he hla hi in thiantha mual liam tawhte hrereng chung leh an dam laia in inkawm thin dan te dawn kir vawng vawng chung khan uluk tawkin han ngaithla ve vang vang chhin teh ule. Pachang zahmawh than kin tawh i ni emaw, nuchang ngum rang i ni emaw, tlangval phan chang i ni emaw nula siniar i ni emaw tleirawl dawn tawi rual lek pawh ni rawh i khap hnam sak lo anih chuan a mak ngawt ang le.....

Kan thiantha mual min liam san ta zawng zawng te tan ka hlan e.

‘And now the party must be over
I guess we'll never understand
The sense of your leaving
Was in the way it was planned?’
One by one
Only the good die young

BigDaddy Hmahmatea IV