Total Pageviews

Sunday, December 14, 2014

A Va Mak Si Em

knowledge.png

US President Abraham Lincoln-a fapa, Robert Todd Lincoln hi a tawng mak ve thei khawp mai. April 14, 1856-a a pa an kahhlum khan an kahhlumna hmun, Ford Theatre-ah khan a awm ve reng a, a nu nen apa thi tur chalchang kha a chahthlak hma in an bawihsawm ve lawp lawp hman a ni. A hnu daih, July 2, 1881 a US President tho, James Garfield, Baltimore & Potamac Railroad Station-a an kah tum pawh khan hnai te ah, duty ten thil thlendan an zawh theih te zingah a lo awm ve leh reng pek a. Chu ai zawnga thil mak chu. September 6, 1901 a US President tho, William Mc Kinley, Pan-American Exposition, New York a an kah tum pawh khan, a bul feet tlemte an tih ang chauhah hian lo zu awm leh reng pek a mawle! Hemi tum hian President an kap lai hi tumdang angin a mit ngeiin hmulo mahse Robert hian a dinhmun hi mak a ti ve deuh pawh ani ve ang, fiamthu in, “President thil tih nikhuaah chuan min sawm hmaih hlauh tawh rawh u, an chungah thil thalo dang a thleng leh palh ang e.” ati ve hial a ni.

December 5, 1664 khan Irish Sea-ah lawng pakhat chu chesualin a pil a. Lawng a chuang, 81 zingah pakhat chiah damchhuak a awm. A hming chu, Hugh Williams a ni. A ho e…? Mahse hei, thu ngaihnawm dang a piang leh tlat! December ni 5 vek, 1785 ah ve thung chuan helai hmunah vek hian lawng dang a pil leh! A chuang zinga damchhuak awmchhun chu Hugh Williams ve tho zu ni leh a. Ava mak tan ve… mahse ala tawp lo! Tun tum chu, December nilovin August ni 5, 1820 ani ve thung. Lawng pawh a hma ami te anga lian ni lo, passenger 24 chauh phur thei chi chu chesualin a pil ve leh ta hlauh mai. Mi pakhat Hugh Williams chiah a dam chhuak. Ava mak in, dawn an va ti sei hlawm ‘liam liam’ em. Williams-a te ho chuan.

February 13, 1746 khan, French pa pakhat, Jean Marie Dubarry chu ama pa (amah hringtu., bible tawngkam takin) a thah avangin tihhlum ani a, a hnu kum 100, February 13 vek, 1846 ah ve thung, French mi tho, Jean Marie Dubarry ve tho chu ama pa (amah hringtu., bible tawngkam tak bawkin) a thah vang ve thovin tihhlum zu ni ve leh chiah a.

October 17, 1678 khan Sir Edmund Berry Godfrey, English Politician leh Justice ni bawk chu Greenberry Hill, London-ah a ruang chhar a ni. Mi kut tuar a thi ngei tih hriat anih avangin a titu zawn hna pawh ngawrh taka neih a ni a, hetiang taka mi challang thattu chu rang taka man chhuah an ni ta reng a ni. An mi man thiamloh an chantir tak te chu- Robert Green, Henry Berry leh Lawrence Hill te an ni. A ruang an hmuhna hmun hming leh a thattu te hming tawp khi in lo hmu em?

1906 khan German Passenger phur lawng, 'Grosser Kurfurst' chuan Bremen atanga New York a pan mek laiin lawngah chuan naute paruk (6) ngawt mai zu han piang a mawle! A ho maw? Chhiar zel teh. Lawng cabin, First Class a nau piang chu pakhat, Second Class a nau piang chu phir (twins) niin pahnih, Third Class a nau piang phei chu phir pathum chi (triplets) niin pathum; an zavaiin naute paruk zu han ni vel thlip thlep a mawle!

August 1890 khan New York, Auburn Prison a mitang pakhat chu Electric Chair hmang a tihhlum a ni. In hrem nan a hetianga intihhlum hmasakna ber a ni. Abyssinia (tuna Ethiopia) Lal, King Menelik II chuan he thu alo hriat veleh hmasawnna ropui tak ni a ngai in, a ram leh mipui, kum zabi 20-na chuangkai tur te mi hnunga an kal bik loh nan leh American ho nen chuan misual hremna kawngah pawh an pheikhai a rualkhat viau ani tih rilru pu chungin, US atang chuan Electric Chair pathum ngawt mai chu a han chah ta rup mai a. A thiltih ah chuan a inchhuang rilru viau nghe nghe a. Engemaw chen nghakhlel taka an nghah hnu chuan an thil chah chu a rawn thleng ta. Phur takin a bawm an han hawng a, a hman dan tur bu te (manual booklet) an han chhiar chiah mai chuh! Pawi lutuk… Electric Current hmang chauhin a nung thei tih kha tu’n an lo ngaihtuah pha lo. Chung hunlai lah chuan Abyssinia chuan Power Supply ala nei der si lo. An Lalpa chuan an chung a thil thlengah chuan a hnuai ami te puhmawh tur zawn a hnekin, a nuih a za a, amah leh amah in nuih chungin, “A pawilo, hman na tur tha deuh ka hria e.” tiin a Lal thutthleng atan a hmang ta hleuh a ni.

No comments:

Post a Comment